Trung Quốc lên tiếng khi Mỹ đàm phán kinh tế với Đài Loan ngày 20.11

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc - Uông Văn Bân đã đưa ra bình luận tại một cuộc họp báo hàng ngày ở Bắc Kinh.

Trung Quốc coi Đài Loan là lãnh thổ của riêng mình và không có quyền quan hệ chính thức với các nước khác. Trong khi nhà lãnh đạo Đài Loan, bà Thái Anh Văn tuyên bố Đài Loan là quốc gia độc lập với tên gọi Trung Hoa Dân Quốc và Trung Quốc chưa bao giờ cai trị Đài Loan nên không có quyền gì.

Theo Reuters, trong cuộc họp báo ngày 10.11, Ngoại trưởng Mỹ - Mike Pompeo nói Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ - Keith Krach sẽ dẫn đầu các cuộc đàm phán kinh tế với Đài Loan vào ngày 20.11.

Ông Mike Pompeo cho biết các cuộc đàm phán sẽ bao gồm việc đảm bảo chuỗi cung ứng và bảo mật 5G.

“Cuộc đối thoại cho thấy mối quan hệ kinh tế của chúng tôi với Đài Loan, một nền dân chủ sôi động và đối tác đáng tin cậy, đang phát triển mạnh mẽ”, Ngoại trưởng Mỹ phát biểu.

Theo văn phòng đại diện của Đài Loan tại Washington, phó trưởng cơ quan kinh tế Chen Chern-chyi sẽ dẫn đầu phái đoàn của Đài Loan đến Mỹ đàm phán. Cuộc đàm phán này sẽ được tổ chức trực tuyến lẫn trực tiếp.

“Những người đứng đầu các cơ quan liên quan khác sẽ tham dự đàm phán thông qua cuộc gọi video”, văn phòng đại diện của Đài Loan tại Washington cho biết.

Vào tháng 9.2020, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ - Keith Krach đến thăm Đài Loan khiến Trung Quốc tức giận và điều nhiều máy bay tiếp cận hòn đảo, vượt qua đường trung tuyến nhạy cảm của eo biển Đài Loan. Hành động này khiến lực lượng không quân của Đài Loan phải huy động máy bay phản lực ứng phó.

Hôm 9.11, Đài Loan cho biết vẫn chưa nhận được lời mời tham dự cuộc họp trực tuyến quan trọng của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) trong tuần này của 194 quốc gia thành viên, dự kiến ​​sẽ tập trung vào đại dịch COVID-19, do sự cản trở từ Trung Quốc.

Cơ quan ngoại giao Đài Loan bày tỏ sự không hài lòng về việc trên.

“Chúng tôi bày tỏ sự lấy làm tiếc và không hài lòng trước sự cản trở của Trung Quốc với việc Đài Loan tham gia WHO. WHO tiếp tục bỏ bê sức khỏe và nhân quyền của 23,5 triệu người Đài Loan”, cơ quan ngoại giao Đài Loan nói thêm.

Theo Reuters, phái bộ Mỹ tại Liên Hợp Quốc tuần trước đã thúc giục người đứng đầu WHO - Tedros Adhanom Ghebreyesus mời Đài Loan vào cơ quan ra quyết định của WHO là Đại hội đồng Y tế Thế giới (WHA).

Đài Loan cho biết việc WHO từ chối mời họ dựa trên những cân nhắc chính trị là sự nhạo báng với tuyên bố “sức khỏe cho mọi người” của cơ quan này.

WHO cho biết việc mời Đài Loan, nơi được quốc tế ca ngợi vì nhanh chóng ngăn chặn sự bùng phát của COVID-19, tham dự cuộc họp WHA là tùy thuộc vào các quốc gia thành viên.

Được sự hậu thuẫn của Mỹ, Đài Loan năm nay đã tăng cường vận động hành lang để tham gia, khiến Trung Quốc tức giận.

Hôm 6.11, phái bộ của Trung Quốc ở Liên Hợp Quốc đã chỉ trích những nhận xét "xuyên tạc" của Mỹ về Đài Loan, nói rằng hòn đảo này chỉ có thể tham gia cuộc họp WHA nếu thừa nhận là một phần của Trung Quốc, điều mà chính quyền Đài Bắc từ chối làm.

Dù vậy, WHO cho biết họ hợp tác với Đài Loan về các vấn đề y tế khác nhau, bao gồm cả các khía cạnh của đại dịch và hòn đảo này đã được cung cấp sự trợ giúp cần thiết.

Dưới thời Tổng thống Trump, quan hệ giữa Mỹ - Đài Loan có những bước tiến mạnh mẽ. Mỹ không những thường xuyên cử quan chức cấp cao sang thăm mà còn phê duyệt hàng loạt thương vụ bán vũ khí cho hòn đảo tự trị.

Ngày 21.10, Bộ Ngoại giao Mỹ đã thông qua thương vụ tiềm năng bán 3 hệ thống vũ khí cho Đài Loan, bao gồm cảm biến, tên lửa và pháo, trị giá khoảng 1,8 tỉ USD.

Hôm 26.10, Cơ quan Hợp tác An ninh Quốc phòng Mỹ (DSCA) cho biết Bộ Ngoại giao nước này đã chấp thuận thỏa thuận tiềm năng bán cho Đài Loan 100 hệ thống phòng vệ bờ biển Harpoon do Boeing sản xuất, 400 tên lửa chống hạm RGM-84L-4 Harpoon Block II, 4 tên lửa tập trận, 25 xe chở radar và hàng loạt thiết bị liên quan khác. Thương vụ có tổng giá xấp xỉ 2,4 tỉ USD. Mỹ cũng đảm nhận huấn luyện binh sĩ và hỗ trợ kỹ thuật sau khi bàn giao vũ khí cho Đài Loan.

Dù muốn Trump tái đắc cử song trước ngày bầu cử Tổng thống Mỹ 3.11, Đài Loan cũng xem xét đến khả năng ông phải chuyển giao quyền lực.

Người đứng đầu cơ quan ngoại giao Đài Loan, ông Ngô Chiêu Tiếp phát biểu: “Nếu chuyển giao quyền lực xảy ra thì sẽ có một giai đoạn người được bầu chưa hoàn toàn đảm nhận chức vụ. Trong lúc này, mọi bộ ngành liên quan - gồm cả đơn vị an ninh quốc gia, đơn vị quốc phòng, cảnh sát biển - sẽ chuẩn bị tốt nhất cho mọi tình huống có thể xảy ra. Còn nếu không có chuyển giao quyền lực, Đài Loan chắc chắn duy trì quan hệ rất tốt đẹp với chính quyền Tổng thống Trump và thúc đẩy quan hệ song phương”.

“Bất kể ai đắc cử thì Mỹ vẫn tiếp tục duy trì, thậm chí tăng cường, hiện diện quân sự tại khu vực, đề phòng nguy cơ Trung Quốc triển khai hoạt động bên ngoài”, ông Ngô Chiêu Tiếp nói thêm.