Theo kế hoạch, ngày mai 12.4, TAND TP.Hà Nội sẽ mở phiên tòa sơ thẩm xét xử 19 bị cáo trong vụ án Gang thép Thái Nguyên.
Trong số 19 bị cáo bị đưa ra xét xử, có 14 bị cáo bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”; 5 bị cáo bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 do Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (TISCO) làm chủ đầu tư được triển khai từ năm 2007; đơn vị trúng thầu là Tập đoàn Khoa học công nghệ và Thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC). Đại diện TISCO là ông Trần Trọng Mừng - Tổng giám đốc đã ký hợp đồng số 01 EPC với đại diện của MCC. Giá trị hợp đồng hơn 160 triệu USD, là giá trọn gói không thay đổi trong suốt quá trình thực hiện hợp đồng. Thời gian thực hiện hợp đồng được ấn định là 30 tháng.
Theo cáo trạng, quá trình thực hiện Hợp đồng EPC số 01, MCC đã vi phạm trong việc sau hơn 11 tháng kể từ khi hợp đồng có hiệu lực thực hiện: MCC chưa lựa chọn và ký được hợp đồng với nhà thầu phụ; chưa hoàn thành thiết kế chi tiết các hạng mục, không đặt hàng chế tạo máy móc thiết bị, không triển khai thi công các hạng mục của gói thầu, mà rút hết người về nước và nhiều lần đề nghị kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng và tăng giá hợp đồng không có căn cứ, không phù hợp quy định của pháp luật, không đúng với nội dung các bên đã thỏa thuận trong hợp đồng.
Kê biên hàng loạt tài sản
Trong quá trình điều tra, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra lệnh kê biên tài sản đối với một số bị cáo trong vụ án. Cụ thể, đối với bị cáo Trần Trọng Mừng, Cơ quan CSĐT đã ra lệnh kê biên tài sản nhà, đất tại địa chỉ N8A3 Khu đô thị mới Trung Hòa – Nhân Chính (Hà Nội); kê biên tài sản nhà, đất tại địa chỉ xóm Gò Mẻ (huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình).
Đối với bị cáo Trần Văn Khâm (nguyên Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc TISCO – người kế nhiệm của bị cáo Trần Trọng Mừng), Cơ quan CSĐT đã ra lệnh kê biên 2 tài sản nhà, đất tại phường Trung Thành (TP.Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên); kê biên căn hộ chung cư tại 165B Thái Hà (Hà Nội); kê biên thửa đất tại địa chỉ phường Túc Duyên (TP.Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên)…
Ngoài 2 bị cáo trên, Cơ quan CSĐT cũng ra lệnh kê biên tài sản nhà, đất đối với một số bị cáo khác, trong đó có Mai Văn Tinh (nguyên Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Thép Việt Nam – VNS).
Bên cạnh việc ra lệnh kê biên tài sản nhà, đất, Cơ quan CSĐT Bộ Công an cũng đã ra lệnh phong tỏa, tạm dừng giao dịch tài khoản của các bị cáo Trần Trọng Mừng, Trần Văn Khâm, Đậu Văn Hùng, Lê Thị Tuyết Lan và Trịnh Khôi Nguyên.
Đề nghị xem xét kỷ luật với các cá nhân liên quan
Đối với các cá nhân khác có liên quan trong vụ án Gang thép Thái Nguyên, Cơ quan công tố xác định ông Trương Xuân Mai (nguyên Phó giám đốc Ban quản lý Dự án TISCO) được phân công theo dõi lĩnh vực thi công xây dựng và kết cấu thép trên công trường. Ông Trương Xuân Mai cũng có tên trong các quyết định thành lập Đoàn đàm phán giải quyết phát sinh của Hợp đồng EPC số 01, Tổ chuyên gia đàm phán nội dung Hợp đồng thầu phụ phần C của Hợp đồng nêu trên.
Trong quá trình đàm phán với MCC, ông Mai chỉ tham gia phối hợp với tư vấn để thẩm tra thiết kế các hạng mục trên hiện trường, không tham gia đàm phán các nội dung liên quan đến điều chỉnh Hợp đồng EPC số 01.
Xét thấy không đủ căn cứ xử lý hình sự về hành vi đã khởi tố, Cơ quan điều tra đã có công văn gửi TISCO để nghị xem xét hình thức kỷ luật đối với ông Trương Xuân Mai.
Đối với ông Phạm Hồng Quân (nguyên Phó tổng giám đốc TISCO, Trưởng Ban quản lý Dự án giai đoạn 2) đã mất ngày 15.9.2019 nên theo quy định của pháp luật thì không khởi tố nên không đề cập.
Đối với VNS, quá trình điều tra cho thấy bà Lê Thị Thu Hiền (chuyên viên Phòng Đầu tư phát triển) và các cá nhân khác thuộc VNS chỉ xác định được những người này đã tham gia vào soạn thảo văn bản đề nghị giải quyết khó khăn, vướng mắc của dự án; không được phân công nhiệm vụ trong dự án, chỉ thực hiện các công việc cụ thể theo sự phân công của cấp trên.
Cơ quan điều tra xét thấy không đủ căn cứ xử lý hình sự về hành vi đã khởi tố nên đã có công văn gửi VNS đề nghị xem xét hình thức kỷ luật đối với các cá nhân nêu trên.
Đối với các cá nhân có liên quan thuộc VINAINCON và các Bộ, ngành, đơn vị liên quan, kết quả điều tra xác định trong quá trình thực hiện dự án còn một số dấu hiệu vi phạm quy định về đầu tư xây dựng công trình và các sai phạm khác.
Tuy nhiên, Cơ quan giám định chưa kết luận về vi phạm và hậu quả thiệt hại do hành vi vi phạm gây ra; Chủ đầu tư và Nhà thầu MCC chưa giải quyết dứt điểm về các tranh chấp của Hợp đồng EPC số 01; các cơ quan có thẩm quyền chưa đưa ra quyết định cuối cùng về dự án; đồng thời do thời hạn điều tra đã hết, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã tách nội dung này theo quy trình giải quyết nguồn tin về tội phạm, tiếp tục xác minh thu thập tài liệu, chứng cứ để xử lý theo pháp luật.