bụi mịn

Ngày 15.11, Cơ quan Môi trường châu Âu (EEA) cho biết số người chết sớm do ô nhiễm không khí dạng hạt mịn đã giảm 10% hàng năm trên khắp châu Âu, song "sát thủ vô hình" vẫn gây ra 307.000 ca tử vong mỗi năm.

Tại Việt Nam, ô nhiễm không khí là một trong năm yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra gánh nặng bệnh tật và tử vong sớm.

Theo Báo cáo Chất lượng Không khí - Tiếp cận đa nguồn trong giám sát bụi PM2.5, khu vực nồng độ bụi PM2.5 cao nhất tập trung ở khu vực đồng bằng sông Hồng (Hà Nội và các tỉnh lân cận).

Thời gian qua, ô nhiễm không khí tại nhiều địa phương vẫn có chiều hướng gia tăng cả về quy mô, mức độ, Thủ tướng đã ra chỉ thị về tăng cường kiểm soát ô nhiễm môi trường không khí.

Các nhà khoa học đã tìm thấy các hạt ô nhiễm không khí trong não của những người trẻ tuổi. Họ cảnh báo những hạt siêu nhỏ này thể gây ra tổn thương cho các tế bào tương tự như bệnh Alzheimer và Parkinson.

Chính phủ Thái Lan đang cân nhắc ban hành lệnh cấm xe ô tô cá nhân trong những khu vực bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm không khí do bụi mịn bằng hoặc nhỏ hơn 2,5 micrometer (PM2.5) nếu lượng PM2.5 vượt quá mức 100 microgram/m3, tức gấp đôi ngưỡng an toàn.

Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương rà soát, đánh giá kết quả thực thi pháp luật về bảo vệ môi trường không khí, nhất là ở các đô thị lớn; đề xuất giải pháp tổng thể bảo vệ môi trường không khí.

Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường Nguyễn Văn Tài đánh giá, Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng đang đối mặt với nhiều vấn đề môi trường, trong đó có 3 vấn đề khó giải quyết là là ô nhiễm không khí, rác thải sinh hoạt, ô nhiễm nguồn nước. Đây là những vấn đề không thể giải quyết bằng một vài biện pháp hay của một vài cơ quan, bài toán giải quyết là vấn đề xã hội lớn.

Tại Hà Nội, có 6/7 ngày giá trị trung bình 24 giờ của bụi mịn PM2.5 vượt quá giới hạn so với QCVN đối với hầu hết các trạm. Chỉ trong ngày 28.11 thông số PM2.5 giảm và nằm trong giới hạn cho phép.

PGS. TS Trần Hồng Côn cho biết, bụi mịn Pm2.5 có khả năng xâm nhập rất sâu vào trong đường hô hấp, đến tận các phế nang trong phổi, phá hủy cơ chế tự bảo vệ và miễn dịch từ bên trong tế bào, gây nên những căn bệnh cấp tính, xấu hơn còn có khả năng gây ung thư và biến đổi gene.

Theo các chuyên gia y tế, tình trạng ô nhiễm không khí hiện nay vẫn đang ở mức báo động, nhất là tại TP.HCM và Hà Nội nên ra đường cần đeo khẩu trang để đảm bảo sức khỏe và tránh được những tác hại từ bụi mịn ô nhiễm không khí. Tuy nhiên khẩu trang như thế nào là phù hợp.

​Ăn theo tình trạng ô nhiễm không khí vài tuần gần đây, trên thị trường xuất hiện rất nhiều loại khẩu trang được quảng cáo là có khả năng chống được bụi mịn và không cần biết có được kiểm chứng hay chưa, nhiều người vẫn mua ào ào.

Theo Tổng cục Môi trường, trong thời gian này, người dân đặc biệt là trẻ em, người lớn tuổi, phụ nữ mang thai, người mắc các bệnh hô hấp hạn chế ra ngoài, hạn chế tham gia giao thông và các hoạt động ngoài trời. Nếu có nhu cầu ra ngoài thì nên đeo khẩu trang và kính mắt.

“Việc ô nhiễm bụi vượt ngưỡng cho phép mang tính cục bộ ở Hà Nội là có thật. Nguyên nhân là do tập trung mật độ giao thông, nhiều công trình xây dựng, nhà máy sản xuất, hoạt động đốt rác của người dân… nên mức độ ô nhiễm cao hơn. Thông tin Hà Nội ô nhiễm bụi mịn thứ 2 Đông Nam Á là chưa chính xác”, ông Võ Tuấn Nhân, Thứ trưởng Bộ TN-MT nói.

Theo Tổng cục Môi trường, tại Hà Nội và một số tỉnh thành miền Bắc, ô nhiễm bụi vào thời gian mùa đông và đầu xuân tăng cao hơn những mùa khác trong năm. Đây cũng là hiện tượng thường gặp trong nhiều năm qua và có tính quy luật, ô nhiễm bụi mịn tăng cao vào thời gian tháng 12, tháng 1-2 và có thể kéo dài sang tháng 3.