Nhật muốn nâng tầm quan hệ đối tác với NATO

Báo Japan Times ngày 30.6 đưa tin ông Kishida là lãnh đạo Nhật đầu tiên dự hội nghị thượng đỉnh NATO, và điều chưa từng có là NATO đã mời các lãnh đạo Nhật, Hàn Quốc, Úc và New Zealand dự hội nghị này với vai trò là các nước đối tác ở khu vực Ấn Độ Dương -Thái Bình Dương.

NATO cùng 4 nước này đã đồng ý lập một lộ trình mở rộng hợp tác, qua đó “bảo đảm sự tham vấn chính trị và cùng làm việc về những vấn đề quyền lợi chung” gồm đe dọa an ninh mạng, an ninh hàng hải, chống khủng bố và tác động của sự thay đổi thời tiết lên an ninh, theo một tài liệu của chính phủ Mỹ.

Tại hội nghị thượng đỉnh NATO, Thủ tướng Kishida nói Nhật đang muốn cập nhật tài liệu chiến lược quốc gia với NATO để tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như an ninh mạng và an ninh hàng hải.

Ông Kishida cũng đề cập các thách thức do Nga và Trung Quốc tạo ra. Nhật đang lên kế hoạch tăng cường phòng vệ trong 5 năm tới cùng tăng chi quốc phòng nhằm đối phó các đe dọa an ninh ngày càng tăng, gồm những hoạt động gia tăng quân sự hóa của Trung Quốc.

Chiến tranh do Nga tiến hành ở Ukraine đã gây lo ngại về một nguy cơ xung đột vũ trang có Trung Quốc liên quan ở khu vực Ấn Độ Dương -Thái Bình Dương. NATO đang muốn tăng cường quan hệ với các quốc gia trong khu vực này.

Ám chỉ Trung Quốc, ông Kishida nói các hành động đơn phương nhằm thay đổi nguyên trạng đang tiếp tục diễn ra ở biển Hoa Đông và Biển Đông, và ông nói thêm rằng ông có cảm tưởng ở Đông Á sẽ nổ ra một cuộc xung đột giống như tình hình đang xảy ra ở Ukraine.

Thủ tướng Kishida nói: “Chúng ta phải thể hiện tinh thần đoàn kết để những toan tính đó không bao giờ đạt được thành công”.

Japan Times nhắc lại việc Trung Quốc đang gây sức ép với Đài Loan, quân sự hóa trên vùng Biển Đông và liên tục xâm phạm lãnh hải quanh quần đảo Senkaku do Nhật kiểm soát nhưng Trung Quốc đòi chủ quyền và đặt tên là Điếu Ngư.

Tại hội nghị thượng đỉnh NATO, lần đầu tiên diễn ra cuộc họp giữa Thủ tướng Kishida, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol, Thủ tướng Úc Anthony Albanese và Thủ tướng Jacinda Ardern của New Zealand.

4 nhà lãnh đạo đồng ý tăng cường hợp tác với NATO trên cơ ở nhận định an ninh khu Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và châu Âu là không thể tách rời.

Tại cuộc họp 4 nước do Thủ tướng Nhật chủ trì, các lãnh đạo cũng đồng ý rằng phải lên án việc Nga mở chiến dịch quân sự ở Ukraine. Thủ tướng Úc Albanese còn nói Úc bị Trung Quốc “o ép kinh tế” và kêu gọi lãnh đạo các nền dân chủ theo đuổi đa dạng hóa thương mại.