Hãng thông tấn Interfax ngày 13.7 đưa tin Tổng thống Vladimir Putin xác định không yêu cầu nào Nga đưa ra để nước này chấp nhận gia hạn thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen được đáp ứng.
“Chúng ta có thể đình chỉ tham gia thỏa thuận. Hãy để họ thực hiện lời hứa trước rồi chúng ta sẽ ngay lập tức tái tham gia”, Interfax dẫn lời Tổng thống Putin. Ông chỉ trích thỏa thuận chỉ được thực hiện một chiều.
Theo Tổng thống Putin, loạt yêu cầu nước này đưa ra tập trung vào hoạt động kho vận, bảo hiểm và chuyển tiền thanh toán hàng hóa Nga xuất khẩu. Nhà lãnh đạo đặc biệt nhấn mạnh yêu cầu cho phép ngân hàng nông nghiệp Rosselkhozbank được tái kết nối vào hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT.
Nhờ Thổ Nhĩ Kỳ cùng Liên Hợp Quốc đứng ra làm trung gian, Nga và Ukraine vào tháng 7.2022 đã đạt thỏa thuận khôi phục xuất khẩu ngũ cốc Ukraine qua Biển Đen, giúp xoa dịu khủng hoảng lương thực toàn cầu trầm trọng vì chiến tranh.
Nhằm thuyết phục Nga cho phép Ukraine khôi phục xuất khẩu, một thỏa thuận riêng biệt cũng được ký, trong đó Liên Hợp Quốc đồng ý giúp Nga xuất khẩu ngũ cốc và phân bón. Điện Kremlin nhiều lần phàn nàn hàng hóa của họ không xuất được.
Ngũ cốc và phân bón Nga không bị phương Tây trừng phạt, tuy nhiên hạn chế về thanh toán, hậu cần và bảo hiểm là rào cản cho các chuyến hàng.
Thỏa thuận sắp hết hạn vào ngày 17.7. Hãng Reuters đưa tin đầu tuần qua Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres gửi thư cho Tổng thống Putin đề xuất giải pháp tái kết nối Rosselkhozbank vào SWIFT, đổi lại Nga gia hạn thỏa thuận thêm vài tháng. Nhưng Tổng thống Putin nói với Interfax rằng ông chưa xem đề xuất.
Các ngân hàng Nga bị loại khỏi hệ thống thanh toán quốc tế theo lệnh trừng phạt Liên minh châu Âu (EU) ban hành tháng 6.2022. Hồi tháng 5 năm nay khối từng tuyên bố không cân nhắc đảo ngược trừng phạt.
Tuy nhiên vào ngày 12.7, nguồn tin Reuters tiết lộ EU bắt đầu xem xét khả năng cho một chi nhánh của Rosselkhozbank dùng SWIFT xử lý một số giao dịch ngũ cốc và phân bón cụ thể. Ủy ban châu Âu chưa xác nhận thông tin.