Nguy cơ rò rỉ phóng xạ nhà máy điện hạt nhân ở Ukraine

Thuốc i ốt làm hấp thụ i ốt phóng xạ nhằm có thể ngăn chặn ung thư tuyến giáp, tuyến tiền liệt và một số bệnh khác.

Động thái phát thuốc hôm 26.8 tiếp sau sự cố nhà máy Zaporizhzhia bị ngắt khỏi lưới điện quốc gia trong một khoảng thời gian ngắn hôm 25.8.

Theo công ty năng lượng nguyên tử Ukraine Energoatom, thông báo nhà máy bị ngắt kết nối sau khi một đường dây điện bị ngắt hai lần do hỏa hoạn tại nhà máy nhiệt điện gần đó.

Sự cố này đẩy cao sự kinh sợ xảy ra một thảm họa hạt nhân khác tại Ukraine, đất nước còn bị ám ảnh vụ nổ gây rò rỉ phóng xạ tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl hồi năm 1986.

Các lò phản ứng của nhà máy Zaporizhzhia được bảo vệ dưới những mái vòm bê tông dày, mà các chuyên gia nói chúng có thể chịu được những quả đạn pháo.

Tuy nhiên, đa phần sự lo sợ là nguy cơ mất nguồn làm mát, cùng nguy cơ một cuộc tấn công các bồn chứa nước làm mát các thanh nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng cũng có thể gây rò rỉ phóng xạ.

Tổng thống Volodymr Zelensky của Ukraine nói máy phát điện dự phòng đã chạy để cấp điện cho nhà máy Zaporizhzhia, nơi cần điện để chạy các hệ thống làm mát các lò phản ứng hạt nhân. Việc mất nguồn làm mát này có thể dẫn đến sự tan chảy các thanh nhiên liệu hạt nhân.

Công ty điện lực Ukrenergo của Ukraine hôm 26.8 báo cáo hai đường dây điện cấp điện cho nhà máy Zaporizhzhia đã nối lại hoạt động, bảo đảm nguồn cấp điện ổn định.

Energoatom nói nhà máy Zaporizhzhia đã kết nối lại với mạng lưới điện và cung cấp điện đáp ứng nhu cầu sử dụng của Ukraine. Công ty còn ca ngợi các công nhân nhà máy Zaporizhzhia thật sự là những anh hùng, đã làm việc không nghỉ để bảo đảm an toàn hạt nhân cho đất nước và cho cả châu Âu.

Tuy nhiên, các quan chức do Nga chỉ định ở vùng Zaporizhzhia nói nhà máy chỉ cấp điện cho các vùng do Nga kiểm soát, chứ không cấp cho phần còn lại của Ukraine.

Cơ quan Năng lượng hạt nhân quốc tế (IAEA, thuộc Liên Hợp Quốc) đã cố gắng đưa đoàn thanh sát đến kiểm tra và giúp bảo trì nhà máy Zaporizhzhia. Châu Âu đã tỏ ra lo ngại cho sự an toàn của nhà máy. Tổng thống Pháp Macron nói chuyến thị sát nhà máy Zaporizhzhia của IAEA phải được cho phép diễn ra thật nhanh. Ông cảnh báo “điện hạt nhân dân sự không thể là một công cụ chiến tranh”.

Các quan chức nói đang chuẩn bị cho chuyến công tác này, nhưng vẫn chưa rõ khi nào sẽ tiến hành. Lana Zerkal, một cố vấn của Bộ Năng lượng Ukraine, nói các cơ sở hậu cần cho đoàn thanh sát hạt nhân IAEA vẫn đang được chuẩn bị. Ông cáo buộc Nga âm mưu phá chặn chuyến thị sát này.

Ukraine đã cáo buộc Nga dùng nhà máy Zaporizhzhia làm lá chắn, bằng cách chứa vũ khí ở đó và mở các đợt tấn công quanh nhà máy. Nga thì cáo buộc Ukraine pháo kích bừa bãi vào nhà máy.

Nhà máy Zaporizhzhia hiện do quân Nga kiểm soát, nhưng các công nhân Ukraine đảm nhiệm vận hành. Hai bên liên tục đổ lỗi cho nhau về việc pháo kích nhà máy. Hiện tại các trận pháo kích vẫn diễn ra gần nhà máy, ảnh vệ tinh của Planet Labs cho thấy các vệt lửa cháy quanh nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu này suốt nhiều ngày qua.