Nhà hoạt động đối lập ​​cực sợ hãi sau vụ 'không tặc' theo lệnh Tổng thống Belarus chấn động thế giới

Chuyến bay đã bắt đầu hạ cánh xuống Vilnius - thủ đô Litva thì phi công thông báo rằng máy bay sẽ đột ngột chuyển hướng đến Minsk, thủ đô của nước láng giềng Belarus.

Dữ liệu từ trang web flightradar24.com cho thấy máy bay đã bị chuyển hướng chỉ hai phút trước khi bay vào không phận Litva.

Chính phủ Belarus xác nhận chính Tổng thống Alexander Lukashenko đích thân hạ lệnh điều chiến đấu cơ MiG-29 hộ tống chuyến bay của hãng Ryanair chở nhân vật đối lập Raman Pratasevich.

Không có lời giải thích. Thế nhưng một trong những hành khách trên chiếc Boeing 737 đã phản ứng ngay lập tức, đứng dậy khỏi ghế, thò tay vào tủ đựng đồ trên cao, lấy một chiếc laptop từ hành lý xách tay và điện thoại di động của anh đưa cho một người phụ nữ đi cùng.

Roman Protasevich - blogger bất đồng chính kiến ​​người Belurus, người bị truy nã ở Belarus vì vai trò phát sóng các cuộc biểu tình lớn của phe đối lập ở Minsk năm ngoái, không có nhiều thời gian. Minsk cách Vilnius chưa đầy 200 km. Việc chuyển hướng sẽ mất vài phút.

"Khi được thông báo rằng họ sẽ hạ cánh ở Minsk, Roman đứng dậy, mở khoang hành lý, lấy hành lý và cố gắng chia nhỏ mọi thứ", hành khách người Litva, cho biết tên mình là Mantas, nói.

"Tôi nghĩ anh ta đã mắc sai lầm. Có rất nhiều người để anh ta có thể đưa đồ cho, tôi hoặc những hành khách khác, chứ không phải bạn gái, người mà tôi nghĩ cũng bị bắt", Mantas chia sẻ.

Bên ngoài máy bay là một chiến đấu cơ MiG-29 thời Liên Xô, theo lệnh của Tổng thống Belarus - Alexander Lukashenko, được điều đến Minsk.

Mantas đang nói chuyện với Reuters sau một thử thách kéo dài một ngày bắt đầu từ Athens (thủ đô Hy Lạp) và cuối cùng kết thúc vào buổi tối muộn ở thủ đô Vilnius của Litva, sau hơn 7 giờ dừng lại ở Minsk.

Một hành khách kiệt sức khác, nói với các phóng viên mà không cho biết tên của cô ấy, rằng Roman Protasevich trông "cực sợ hãi".

"Tôi đã nhìn thẳng vào mắt anh ấy và anh rất buồn", cô nói.

Hãng thông tấn nhà nước BelTA cho biết nhà chức trách Belarus đã chuyển hướng chuyến bay khi nó đi qua đất nước vì cảnh báo nghi có bom. Cảnh báo sau đó hóa ra là sai.

'Đang đứng một mình'

Roman Protasevich (26 tuổi) ngay lập tức bị tách ra khi đến Minsk và việc kiểm tra hành lý bằng chó đánh hơi không có kết quả gì.

Mantas nói: “Chúng tôi thấy Roman bị dừng lại do có một số thứ trong hành lý” và cho biết thêm rằng các hành khách khác cũng bị kiểm tra hành lý và được xe buýt đưa đến nhà ga nơi họ đã mất vài giờ chờ đợi để lên máy bay.

“Chúng tôi nhìn thấy từ cửa sổ rằng Roman đang đứng một mình, và một cảnh sát với con chó đang cố gắng tìm thứ gì đó trong hành lý của anh ta", Mantas kể.

Một hành khách khác, cũng không nêu tên, nói với truyền thông Litva rằng Roman Protasevich đã xác định danh tính của mình với các quan chức an ninh Belarus khi đến nơi. "Tôi thấy hộ chiếu của anh ấy bị lấy mất như thế nào. Anh ta tháo khẩu trang ra và nói: Tôi thật là... và tôi là lý do tại sao tất cả những điều này lại xảy ra".

Liên minh châu Âu (EU) kêu gọi trả tự do ngay lập tức cho Roman Protasevich, trong đó người đứng đầu Ủy ban điều hành châu Âu của EU và Thủ tướng Ba Lan mô tả sự việc là một vụ "không tặc".

Các hành khách khác trông mệt mỏi khi đến Vilnius. Mantas cho biết họ đã mất hàng giờ xếp hàng để kiểm tra hành lý và hộ chiếu ở Minsk trước khi được phép vào phòng chờ chờ máy bay cất cánh.

Mantas nói rằng không thể chắc chắn liệu bạn gái đồng hành cùng Roman Protasevich, người đã giữ laptop và điện thoại, có bị giam giữ ở Minsk không, nhưng dường như có nhiều ghế trống trên hành trình Minsk-Vilnius cuối cùng hơn so với khi nó cất cánh từ Athens.

"Điều đó có nghĩa là hơn một người đã được đưa ra khỏi máy bay, nhưng rất khó để nói chính xác", Mantas cho hay.

Tổng thống Lithuania - Gitanas Nauseda đã nói trong một cuộc họp báo vào cuối ngày 24.5 rằng người bạn đồng hành cùng Roman Protasevich cũng không có mặt trên chuyến bay từ Minsk đến Vilnius.

Roman Protasevich từng bị bắt năm 2017 ở Belarus, chạy sang Ba Lan tị nạn, sống lưu vong ở Litva và phải đối mặt với hàng loạt cáo buộc với mức án có thể lên đến 15 năm tù.

Nhà đối lập Protasevich lưu vong tại Litva trước khi bị bắt giữ trong vụ việc trên.

Vào những năm 2010, ngay khi còn là học sinh, Roman Protasevich đã tham gia nhiều cuộc biểu tình phản đối chính quyền Alexander Lukashenko – người giữ chức Tổng thống Belarus từ năm 1994 và được cho là rất thân thiết với Nga.

Sau khi học đại học ngành báo chí, Roman Protasevich tiếp tục tham gia nhiều hoạt động phản đối chính quyền Lukashenko.

Vào năm 2019, Roman Protasevich đến Ba Lan để tránh sự đàn áp của chính quyền Belarus. Anh đưa cả cha mẹ sang Ba Lan khi gia đình họ bị chính quyền Belarus theo dõi chặt chẽ.

Tại Ba Lan, Roman Protasevich làm biên tập viên tại Nexta Live – kênh thông tin dựa trên ứng dụng nhắn tin Telegram - có hơn 1 triệu người đăng ký theo dõi.

Sau một thời gian ở Ba Lan, ông chuyển đến Vilnius, nơi lãnh đạo phe đối lập Sviatlana Tsikhanouskaya đóng trụ sở.

Ngoài kênh Nexta Live, Roman Protasevich còn giữ vai trò tổng biên tập của Belarus of the Brain - kênh thông tin chính trị của Belarus được tổ chức trên Telegram và hiện có khoảng 250.000 người đăng ký theo dõi.