TP.HCM sẽ làm gì khi mỗi ngày có đến 200 ca bệnh tay chân miệng nhập viện?

3 kịch bản ứng phó với dịch bệnh tay chân miệng

Theo báo cáo của Viện Pasteur TP.HCM, tính đến hết tuần 23 vừa qua, toàn khu vực phía nam ghi nhận 9.028 ca mắc tay chân miệng, trong đó đã có 4 ca tử vong với chẩn đoán tay chân miệng độ 4 và có xét nghiệm Enterovirus 71 (EV71) dương tính.

Tại TP.HCM, bệnh tay chân miệng bắt đầu tăng từ tuần thứ 19 của năm 2023 và tăng nhanh từ tuần thứ 21 đến nay. Từ đầu năm 2023 đến tuần thứ 23, tổng số ca mắc tay chân miệng của toàn TP là 2.407 ca.

Trong đó, 936 ca điều trị nội trú tại các bệnh viện, 46 ca nặng và đã có 4 trường hợp tử vong (là các bệnh nhi nặng chuyển từ các tỉnh về). Tổng số đang điều trị nội trú là 147 ca, tất cả đều là trẻ dưới 6 tuổi. Có 18 trẻ mắc tay chân miệng nặng đang điều trị tại các khoa hồi sức tích cực tại 3 bệnh viện nhi đồng (trong đó có 1 trường hợp ngụ tại quận 12, còn lại là các trường hợp chuyển từ các tỉnh về), 14 trường hợp trong số này đang trong tình trạng nguy kịch phải thở máy, 1 ca lọc máu.

Trước diễn biến số ca mắc tăng nhanh trong những tuần gần đây cùng sự xuất hiện trở lại của EV71 genotype B5, dự báo trong thời gian tới sẽ xuất hiện nhiều ca bệnh nặng và tử vong nếu không tích cực triển khai các giải pháp phòng chống dịch và điều trị hiệu quả.

Trước tình hình trên, Sở Y tế đã xây dựng 3 kịch bản ứng phó với các trường hợp mắc tay chân miệng nặng (từ độ 2a trở lên, ước tính chiếm khoảng 10% ca bệnh nội trú).

Trong đó, tình huống thứ nhất dự kiến khi có dưới 50 ca nhập viện mới/ngày, dưới 200 ca đang điều trị nội trú và dưới 20 ca nặng tại các bệnh viện. Theo đó, tổng quy mô giường bệnh điều trị tay chân miệng trong tình huống này là hơn 200 giường, với 30 giường phục vụ hồi sức tích cực. Các bệnh nhi tay chân miệng được ưu tiên tập trung điều trị tại 3 bệnh viện chuyên khoa nhi của thành phố.

Khi số ca nhập viện mới mỗi ngày tăng từ 50 - 100 ca, hệ thống y tế phục vụ 200 - 700 ca đang điều trị nội trú và 20 - 70 ca chuyển nặng tại các bệnh viện, TP sẽ chuyển sang tình huống thứ hai. Lúc này, tổng số giường điều trị cho bệnh nhân tay chân miệng sẽ cần 700 giường, trong đó có 80 giường hồi sức tích cực. Các bệnh nhân tay chân miệng được điều trị tại 3 bệnh viện chuyên khoa nhi và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới.

Tình huống thứ ba dự kiến được triển khai khi TP có từ 100 - 200 ca nhập viện mới mỗi ngày, các cơ sở y tế có 700 - 1.400 ca điều trị nội trú với khoảng 70 - 140 ca nặng. Tổng số giường điều trị cần chuẩn bị ở tình huống này là 1.400 giường với khoảng 150 giường hồi sức tích cực.

Các bệnh nhi nặng điều trị tại 3 bệnh viện chuyên khoa nhi và Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới, đồng thời hệ thống điều trị thực hiện quy trình phân loại bệnh nhi điều trị ngoại trú và nội trú, phân tuyến điều trị nhằm tránh quá tải cục bộ tại bệnh viện tuyến cuối, và hạn chế thấp nhất các trường hợp tử vong.

Tổ chuyên gia trực “Đường dây điện thoại nóng”

Bên cạnh việc khuyến cáo các đơn vị khẩn trương dự trù thuốc và dịch truyền, trang thiết bị - vật tư y tế cho các kế hoạch ứng phó nêu trên, Sở Y tế cũng có công văn đề nghị Cục Quản lý dược hỗ trợ tìm thêm nhà cung ứng thuốc đặc trị; kiến nghị Viện Kiểm định Quốc gia Vắc xin và Sinh phẩm y tế hỗ trợ đẩy nhanh tiến độ kiểm nghiệm sinh phẩm y tế liên quan cần thiết để kịp thời cho lưu hành thuốc nhập, phục vụ cho công tác khám chữa bệnh trong tình hình dịch bệnh diễn tiến nhanh hiện nay.

Ngoài công tác điều trị tích cực cho bệnh nhân, 3 bệnh viện chuyên khoa Nhi và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới còn được giao nhiệm vụ hỗ trợ chuyên môn điều trị tay chân miệng cho bệnh viện tuyến dưới và các tỉnh trong khu vực, không để xảy ra các trường hợp chuyển bệnh không an toàn từ tuyến tỉnh về TP.

Các bệnh viện nhi của TP tổ chức tập huấn lại về chẩn đoán điều trị bệnh tay chân miệng, phát hiện các dấu hiệu bệnh chuyển nặng, hồi sức cấp cứu cơ bản và nâng cao cho tất cả các cơ sở khám, chữa bệnh, từ các phòng khám đến các bệnh viện tuyến quận, huyện, bệnh viện đa khoa có khoa nhi trên địa bàn TP.

Tổ chuyên gia về bệnh tay chân miệng trực “Đường dây điện thoại nóng” và sẵn sàng hỗ trợ chuyên môn cho các tuyến khi cần thiết. Trường hợp có ca bệnh nặng được đánh giá qua hội chẩn là không an toàn khi chuyển tuyến thì bệnh viện tuyến cuối chủ động cử các chuyên gia đến hỗ trợ chuyên môn trực tiếp tại cơ sở.

Sở Y tế cũng yêu cầu 3 bệnh viện nhi đồng của TP và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới tiếp tục phối hợp với OUCRU giải trình tự gien xác định các genotype gây bệnh nặng của EV71 từ các bệnh phẩm của bệnh nhân.

Tay chân miệng là bệnh lây qua đường tiêu hóa, có thể diễn tiến nặng nhanh, đe dọa tính mạng, ngành y tế vận động mọi người dân, đặc biệt là các gia đình có trẻ dưới 5 tuổi thực hiện nghiêm các biện pháp phòng bệnh như sau:

- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy cho trẻ và người chăm sóc trẻ.

- Thường xuyên lau sạch các bề mặt, dụng cụ trẻ tiếp xúc hàng ngày.

- Khi phát hiện trẻ có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh cần đưa trẻ đi khám tại cơ sở y tế gần nhất.

- Theo dõi sát khi trẻ bệnh để phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh chuyển nặng như giật mình, sốt cao liên tục, quấy khóc liên tục, mạch nhanh, đã nổi bông tím, yếu tay chân.