Hôm 8.4, Trung Quốc đã chấm dứt phong toả thành phố Vũ Hán, nơi khởi phát dịch bệnh COVID-19. Nhưng ngay cả khi Vũ Hán mở lại sau 76 ngày, một số hạn chế trong thành phố sẽ vẫn được giữ nguyên. Các quan chức cảnh báo rằng nguy cơ lây lan vi-rút sẽ còn lâu mới kết thúc.
Thành phố 11 triệu dân là nơi phát hiện coronavirus lần đầu tiên vào tháng 12, đã bị phong tỏa với thế giới bên ngoài kể từ ngày 23.1 trong một nỗ lực chưa từng có để ngăn chặn dịch bệnh.
Bắt đầu nới lỏng phong toả
Vào 8.4, người dân khỏe mạnh sẽ được phép rời khỏi Vũ Hán, thủ phủ của tỉnh Hồ Bắc, với các chuyến tàu và chuyến bay được nối lại, đồng thời đường cao tốc cũng được mở lại.
Cơ quan đường sắt của Vũ Hán ước tính hơn 55.000 hành khách sẽ rời Vũ Hán bằng tàu hỏa hôm 8.4 với khoảng 40% người thuộc khu vực châu thổ sông Châu Giang, một trung tâm sản xuất lớn ở Trung Quốc.
Việc nới lỏng các hạn chế giao thông đối với Vũ Hán là cột mốc mới nhất trong cuộc chiến của Trung Quốc chống lại COVID-19. Nước này đã báo cáo gần như không có lây nhiễm cục bộ mới trong những tuần gần đây và họ tự tin dỡ bỏ các biện pháp hạn chế với phần còn lại của tỉnh Hồ Bắc (trừ thủ phủ Vũ Hán) từ cuối tháng trước.
Hôm Chủ nhật, Luo Ping, một quan chức kiểm soát dịch bệnh ở Vũ Hán, nói trên CCTV rằng việc dỡ bỏ phong toả đánh dấu việc "khởi động lại hoàn toàn" các hoạt động kinh tế và xã hội của thành phố. Nhưng ông cảnh báo thành phố phải đối mặt với một nhiệm vụ không dễ dàng trong việc ngăn chặn các trường hợp nhiễm bệnh từ ngoài vào cũng như các bệnh nhân cũ có thể tái phát.
"Sau khi công việc và sản xuất được nối lại, hoạt động của mọi người sẽ tăng lên và xuất hiện nguy cơ lây nhiễm chéo từ các cuộc tụ tập đông người. Một số người dân đã bắt đầu mất cảnh giác và không đeo khẩu trang đi trên đường phố", ông Luo Ping cho biết. "Việc dỡ lệnh phong toả Vũ Hán không có nghĩa là mọi thứ hoàn toàn an toàn, cũng không có nghĩa là nới lỏng các biện pháp phòng chống dịch bệnh (trong thành phố)".
Một thành phố bị đình trệ
Theo Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc, Vũ Hán, một trung tâm công nghiệp trải dài trên bờ sông Dương Tử, đã phát hiện hơn 50.000 ca nhiễm COVID-19 và hơn 2.500 ca tử vong, chiếm 77% tổng số ca tử vong do coronavirus trên khắp Trung Quốc.
Khi dịch bệnh bùng phát khắp thành phố, phần lớn Vũ Hán đã bị đình trệ bởi các biện pháp kiểm soát dịch bệnh nghiêm ngặt - một số trong các biện pháp sau đó được áp dụng trên toàn thế giới khi virus lây lan sang hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ, lây nhiễm hơn 1,4 triệu người.
Trong hơn hai tháng, giao thông công cộng ở Vũ Hán bị đình chỉ, các doanh nghiệp bị đóng cửa và hàng triệu cư dân bị cách ly trong nhà và thậm chí không được phép ra ngoài để mua sắm nhu yếu phấm.
Các biện pháp hà khắc rõ ràng đã phát huy hiệu quả. Số ca nhiễm mới đã giảm từ hàng ngàn người mỗi ngày hồi tháng 2 xuống mức nhỏ giọt vào giữa tháng 3. Đến 10.3, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đến thăm Vũ Hán để ca ngợi thành phố và người dân là "anh hùng" – một động thái thể hiện sự tự tin của chính quyền Trung Quốc trong việc kiểm soát dịch bệnh.
Gắng trở lại bình thường
Trong hai tuần qua, cuộc sống ở Vũ Hán đã dần trở lại bình thường. Cư dân có mã QR xanh được chính phủ gán trên điện thoại di động của họ - có nghĩa là họ khỏe mạnh và an toàn khi tham gia giao thông - đã được phép quay lại làm việc. Trong các cộng đồng dân cư nơi không có trường hợp nhiễm mới nào được báo cáo trong 14 ngày, mỗi hộ gia đình có thể cử một người có mã QR màu xanh lá cây rời khu dân cư hai giờ mỗi ngày.
Vào ngày 25.3, xe buýt công cộng bắt đầu lăn bánh; Ba ngày sau, tàu điện ngầm cũng bắt đầu chạy. Các doanh nghiệp và cửa hàng dần dần mở cửa hoạt động trở lại, xe hơi và khách bộ hành xuất hiện trở lại trên những con đường vắng vẻ một thời của thành phố.
Ông Luo PIng nói với CCTV rằng có tới 10.641 chiếm 91,4% tổng số nhà máy và doanh nghiệp quy mô lớn trong thành phố đã mở cửa trở lại kể từ ngày 3.4.
Hôm thứ Hai, thậm chí còn có một hàng người dài bên ngoài trung tâm huyết học Vũ Hán chờ hiến máu, theo lời kêu gọi của chính quyền thành phố. Trung tâm đã tiếp nhận được 874 người hiến máu trong một ngày.
Nhưng các quan chức cảnh báo rằng các hạn chế đối với các cộng đồng dân cư sẽ vẫn được giữ nguyên sau khi lệnh phong toả được dỡ bỏ.
Để rời khỏi khu dân cư của họ, cư dân vẫn cần có mã QR màu xanh lá cây và đơn xin phép từ đơn vị sử dụng lao động.
"Cho đến bây giờ, chúng tôi vẫn kêu gọi người dân tiếp tục cảnh giác với dịch bệnh, đừng ra ngoài trừ khi cần thiết, hãy đeo khẩu trang và bảo vệ bản thân đúng cách ", ông Luo PIng nói với CCTV.
Nguy cơ coronavirus quay trở lại
Các chuyên gia y tế Trung Quốc cũng kêu gọi công chúng tiếp tục duy trì thói quen thận trọng.
Hôm thứ năm, ông Zeng Guang, nhà dịch tễ học hàng đầu của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc, nói với tờ Thời báo Y tế rằng chưa thấy sự kết thúc của dịch tại Trung Quốc.
"Bệnh dịch tại Trung Quốc chưa gần điểm kết thúc, nhưng đã bước sang một giai đoạn mới. Với dịch bệnh toàn cầu đang hoành hành, Trung Quốc chưa thể yên tâm", ông nói.
Với số lượng các bệnh nhiễm COVID-19 toàn cầu tiếp tục gia tăng, ngày càng nhiều trường hợp đã được nhập khẩu trở lại Trung Quốc từ nước ngoài - nhiều người trong số họ là sinh viên và công nhân Trung Quốc trở về nước.
Tính đến thứ ba, đã có 698 trường hợp coronavirus “nhập khẩu” đã được chính quyền Trung Quốc báo cáo. Mối lo ngại cũng đang gia tăng trong những tuần gần đây đối với người mang mầm bệnh không có triệu chứng.
Ở Trung Quốc, chỉ những bệnh nhân có triệu chứng và kết quả dương tính trong xét nghiệm mới được đưa vào danh sách ghi nhận chính thức. Còn bệnh nhân dù được xét nghiệm dương tính mà không có triệu chứng thì chỉ được theo dõi và đặt cách ly cho đến khi họ phát triển các triệu chứng hoặc chuyển sang âm tính trong các xét nghiệm sau đó.
Giữa những lo ngại của công chúng, Trung Quốc bắt đầu công bố riêng về số lượng không triệu chứng hàng ngày vào tuần trước. Kể từ đó, hàng chục người mang mầm bệnh không triệu chứng mới đã được phát hiện ở Vũ Hán mỗi ngày, với 673 ca hiện đang được theo dõi y tế.
Hôm thứ hai, Yang Jiong, chuyên gia hô hấp tại Bệnh viện Trung Nam của Đại học Vũ Hán, nói với tờ Thời báo Y tế: "Mặc dù bây giờ, có vẻ như mức độ lây nhiễm của các trường hợp không có triệu chứng là tương đối thấp, chúng vẫn gây truyền nhiễm và chúng ta nên cảnh giác”.
Tín hiệu từ chôn cất người chết
Ngoài việc nới lỏng các hạn chế đi lại, còn có một dấu hiệu khác cho thấy Vũ Hán đang bắt đầu đứng dậy từ cuộc khủng hoảng: Cuối cùng thành phố đã bắt đầu chôn cất người chết.
Trong nhiều tháng, cư dân ở Vũ Hán đã không thể chôn cất người thân của họ, vì chính phủ đã cấm tất cả các đám tang trong khi nghĩa trang phải đóng cửa từ ngày 25.1. Thi hài của hàng ngàn người chết vì coronavirus và các nguyên nhân khác được lưu trữ tại nhà tang lễ. Các gia đình đang chờ đợi từ chính quyền về thời điểm họ có thể được nhận thi hài người thân.
Nhiều người trước đó đã không thể nhìn thấy thi hài người thân của họ trước khi hỏa táng. Theo thông báo của Ủy ban Y tế Quốc gia, để hạn chế sự lây lan của virus, tất cả các thi hài bệnh nhân đã được xác nhận hay bị nghi ngờ nhiễm coronavirus đều phải đưa trực tiếp từ bệnh viện đến nhà tang lễ để hỏa táng.
Vào cuối tháng 3, cư dân Vũ Hán đã có thể được lấy tro cốt của người thân từ nhà tang lễ và tìm cho họ một nơi an nghỉ. Thông tin này được đưa ra ngay trước lẽ Thanh Minh, còn được gọi là Ngày tảo mộ theo truyền thống của Trung Quốc Tuy nhiên, các nghi lễ tang chế vẫn không được phép để hạn chế tụ tập đồng người.
Anh Tú (theo CNN)