Ả Rập Saudi tăng nhập dầu thô Nga để cấp phát điện

Ả Rập Saudi là nước xuất khẩu dầu thô lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, từ nhiều năm qua Ả Rập Saudi đã nhập dầu Nga. Việc này giúp Ả Rập Saudi giảm nhu cầu lọc dầu thô cho các sản phẩm và cắt giảm lượng dầu cần thiết để đốt cháy, từ đó có nhiều dầu thô chưa tinh chế hơn để bán trên thị trường quốc tế với giá cao.

Trong khi đó, Nga bán dầu thô giảm giá sau khi bị phương Tây trừng phạt vì chiến dịch quân sự ở Ukraine. Trong khi nhiều nước cấm hoặc hạn chế mua năng lượng của Nga, nhiều nước Trung Đông, châu Phi, Ấn Độ lại tăng nhập khẩu năng lượng từ Nga.

Theo Reuters ngày 15.7, việc Nga tăng bán dầu thô cho Ả Rập Saudi là một thách thức dành cho Tổng thống Mỹ Joe Biden, vào lúc chính phủ Mỹ tìm cách cô lập Nga và cắt nguồn thu nhập của Moscow từ xuất khẩu năng lượng.

Ông Biden sẽ hội đàm với các nhà lãnh đạo Ả Rập Saudi trong ngày 16.7. Ông kỳ vọng vương quốc này sẽ tăng cung cấp dầu thô cho các thị trường thế giới, để giúp hạ giá dầu vốn đã tăng cao trong thời gian qua gây lạm phát trên toàn cầu.

Vấn đề là Ả Rập Saudi cùng các nước khác trong Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu thô (OPEC, với Ả Rập Saudi là thủ lĩnh) khó có thể tăng sản lượng dầu thô trong thời gian ngắn. Ả Rập Saudi còn duy trì hợp tác với Nga trong liên minh OPEC + (Nga đứng đầu trong nhóm nước không phải thành viên OPEC).

Theo các dữ liệu mà Reuters có được thông qua tổ chức giám sát tàu bè Refinitiv Eikon, Ả Rập Saudi đã nhập 647.000 tấn dầu thô Nga thông qua các cảng biển của Nga và Estonia từ tháng 4 đến tháng 6.2022. Số lượng này tương đương 48.000 thùng/ngày, tăng so với 320.000 tấn dầu thô Nga được Ả Rập Saudi nhập trong cùng kỳ năm 2021. Tính tổng cộng năm 2021, Ả Rập Saudi nhập 1,05 triệu tấn dầu Nga.

Các bộ năng lượng của Nga và Ả Rập Saudi từ chối bình luận về hoạt động nhập khẩu này.

Ả Rập Saudi xoay qua dầu để đáp ứng nhu cầu sử dụng điện vốn tăng cao trong mùa hè nóng bức. Ả Rập Saudi đốt khoảng 600.000 thùng dầu/ngày trong mùa hè và 300.000 thùng/ngày trong các tháng mùa đông, theo số liệu của Tổ chức Dữ liệu Sáng kiến (JODI).

Việc tăng sử dụng khí tự nhiên đã giảm nhiều so với 1 triệu thùng/ngày hồi năm 2010. Một số thành phố Ả Rập Saudi cách xa các mỏ khí tự nhiên vốn có thể cung cấp năng lượng sạch hơn cho việc phát điện.

Ả Rập Saudi cũng tăng nhập dầu thô Nga thông qua cảng dầu Fujairah ở Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất. Theo dữ liệu truy vết tàu bè, cảng này trong năm nay đã nhận 1,17 triệu tấn dầu Nga, so với 0,9 triệu tấn trong cùng kỳ năm ngoái.

Khoảng 0,9 triệu tấn khác cũng có thể giao cho cảng Fujairah riêng trong tháng 7, nâng tổng số lên 2,1 triệu tấn trong năm 2022, vượt quá 1,64 triệu tấn trong toàn năm 2021.

Đa phần dầu thô ở cảng Fujairah để làm nhiên liệu chạy tàu, nhưng một số ít dầu được chở sang các nước láng giềng. Không rõ có thêm bao nhiêu dầu Nga được chuyển đến Ả Rập Saudi thông qua cảng Fujairah.

Ả Rập Saudi đã tăng khả năng lọc dầu từ 2,9 triệu thùng/ngày hồi năm 2017 lên 3,6 triệu thùng/ngày. Tỷ lệ sử dụng lọc dầu ở mức 70-73% trong tháng 4 đến tháng 6 năm nay, mặc dù sản lượng tăng lên trên 10 triệu thùng/ngày.