Cuộc sống của 'hàng xóm' Tổng thống Brazil

Sống bên một bãi rác cách dinh Tổng thống chưa đến 2 km, Sirqueira cùng 36 gia đình khác kiếm tiền bằng cách tái chế rác thải. Cô là một trong số 40 triệu người Brazil “vô hình” - thuật ngữ do Bộ trưởng Kinh tế Paulo Guedes đặt ra để chỉ thành phần dân số không có việc làm chính thức, ít được chính quyền lẫn xã hội chú ý.

“Tôi sống gần nơi Tổng thống ở. Tôi thấy ông ấy cùng đội ngũ an ninh đi qua đây mỗi ngày. Làm sao mà ông ấy không nhìn thấy các gia đình tại đây chứ?”, cô Sirqueira nói vào một buổi chiều nắng nóng.

Năm ngoái Sirqueira chưa phải “vô hình”. Từ tháng 4 đến tháng 12.2020 cô với khoảng 66 triệu người Brazil khác nhận được trợ cấp nhà nước cho đối tượng dễ chịu tổn thương nhất trong đại dịch. Chương trình cứu trợ 60 tỉ USD làm giảm thiệt hại kinh tế dịch bệnh gây ra, nâng cao tỷ lệ ủng hộ dành cho Tổng thống Bolsonaro, đã hết hạn vào cuối năm 2020.

Sirqueira hiện dựa vào phúc lợi xã hội 36 USD/tháng - bằng 1/3 tiền trợ cấp do đại dịch. Cô cho biết: “Họ nói tôi không còn đáp ứng tiêu chí nhận trợ cấp do đại dịch nữa. Cuộc sống của tôi với 6 đứa con trở nên khó khăn hơn”.

Hàng triệu người Brazil như cô Sirqueira thoát khỏi nghèo khó chỉ trong thời gian ngắn rồi nghèo khó trở lại. Tổ chức nghiên cứu Getulio Vargas Foundation tính toán hiện 12,8% dân số Brazil sống dưới mức 42 USD/tháng - tỷ lệ nghèo khó cao nhất trong 1 thập kỷ nay.

Với mục tiêu chiến thắng cuộc bầu cử năm 2022, Tổng thống Bolsonaro rất muốn gia hạn chương trình cứu trợ bất chấp nợ công tăng cao, thị trường tài chính chao đảo.

Chương trình cứu trợ mới dự kiến bắt đầu từ tháng 4.2021, cấp trung bình 43 USD/tháng cho nhóm dân số “vô hình”. Tuy nhiên giáo sư Joao Saboia thuộc Đại học liên bang Rio de Janeiro bi quan nhận định tỷ lệ nghèo khó sẽ vẫn ở mức cao.

Tương lai của gia đình Sirqueira cũng rất u ám. Chính quyền địa phương đang tìm cách di dời khu dân cư nơi cô sống. Căn lều tạm của gia đình họ vừa bị san bằng vào đầu tuần.