Nepal rơi vào vực thẳm COVID-19 như Ấn Độ, Trung Quốc tạo ranh giới ngăn cách ở đỉnh Everest

Trại căn cứ Everest ở phía Nepal đã bị ảnh hưởng bởi các ca nhiễm coronavirus kể từ cuối tháng 4.2021. Do thiếu doanh thu du lịch, Nepal vẫn chưa hủy bỏ mùa leo núi mùa xuân, thường từ tháng 4 đến đầu tháng 6 trước khi có mưa gió mùa.

Chưa rõ ngay lập tức ranh giới sẽ được thực thi như thế nào trên đỉnh núi Everest, một khu vực nhỏ bé và nguy hiểm có kích thước bằng một chiếc bàn ăn.

Có hai trại căn cứ ở phía đối diện của đỉnh Everest. Trại căn cứ phía nam ở Nepal ở độ cao 5.364 mét. Trại cơ sở phía bắc ở Tây Tạng ở độ cao 5.150 mét. Hai trại này là khu cắm trại thô sơ trên đỉnh Everest được sử dụng bởi những người leo núi trong thời gian đi lên và xuống.

Một nhóm nhỏ hướng dẫn viên leo núi Tây Tạng sẽ lên Everest và thiết lập "ranh giới ngăn cách" tại đỉnh núi để ngăn chặn bất kỳ cuộc tiếp xúc nào giữa những người leo núi từ cả hai phía của đỉnh, hãng tin Tân Hoa xã dẫn lời người đứng đầu Văn phòng thể thao Tây Tạng cho biết.

Một nhóm gồm 21 công dân Trung Quốc đang trên đường tới hội nghị thượng đỉnh ở phía Tây Tạng, Tân Hoa xã đưa tin. Hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc cho biết các hướng dẫn viên Tây Tạng sẽ thiết lập đường phân cách trước khi 21 công dân Trung Quốc đến, mà không mô tả đường này trông như thế nào.

Chưa rõ liệu các hướng dẫn viên người Tây Tạng sẽ là người thực thi "sự phân tách", hay liệu họ sẽ ở lại cái gọi là khu vực tử thần (nơi nhiều sinh mạng đã mất do thiếu oxy) để giữ dây.

Đỉnh Everest cao đến 8.848 mét là gò tuyết nhỏ với không gian vừa đủ cho nửa tá người leo núi và hướng dẫn viên cùng một lúc.

Trung Quốc đã không cho phép bất kỳ nhà leo núi nước ngoài nào leo lên từ phía Tây Tạng kể từ khi bùng phát COVID-19 vào năm ngoái do lo ngại nhiễm bệnh.

Khách du lịch đến khu thắng cảnh Everest ở Tây Tạng cũng bị cấm đến trại căn cứ ở phía Tây Tạng.

Hôm 9.5, Trung Quốc ghi nhận 12 ca mắc COVID-19 mới trong 24 giờ qua, tất cả đều liên quan đến du khách đến từ nước ngoài, tăng so với 7 ngày trước đó. Hôm 7.5, Nepal đã báo cáo 9.023 ca mắc COVID-19 mới, mức tăng lớn nhất trong một ngày của nước này.

Nepal đến nay ghi nhận tổng cộng 394.667 ca mắc COVID-19 với 3.720 người chết và 302.787 trường hợp hồi phục. Hiện 88.160 ca COVID-19 đang hoạt động ở quốc gia nhỏ bé này.

Vì đâu Nepal rơi vào vực thẳm COVID-19 khi số ca bệnh tăng vọt 1200% nhiều tuần?

Tháng trước, quốc gia nhỏ bé thuộc dãy Himalaya có khoảng 31 triệu dân này chỉ ghi nhận khoảng 100 ca mỗi ngày. Bây giờ, con số đó đang dần gần chạm mốc 10.000.

Tính ra Nepal có khoảng 20 ca mắc COVID-19 trên 100.000 người mỗi ngày - con số tương tự như những gì diễn ra ở Ấn Độ một tuần trước.

Cuối tuần trước, 44% các bài xét nghiệm COVID-19 của Nepal cho kết quả dương tính, theo số liệu của chính phủ do Liên đoàn Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế trích dẫn, dẫn đến cảnh báo về một cuộc khủng hoảng sắp xảy ra.

Số ca COVID-19 tăng vọt, vắc xin cạn kiệt, các bệnh viện bị quá tải khi cả nước phải vật lộn để đối phó với tình trạng bùng nổ bệnh nhân.

Sự lây lan nhanh chóng của coronavirus đã dẫn đến lo ngại rằng Nepal đang ở bên bờ vực cuộc khủng hoảng tàn khốc không kém gì Ấn Độ, nếu không muốn nói là tồi tệ hơn. Các chuyên gia tin rằng đây chỉ là phần nổi của tảng băng chìm vì tỷ lệ dương tính cao cho thấy Nepal không phát hiện đủ trường hợp.

Hệ thống chăm sóc sức khỏe mong manh của đất nước đang phải chịu áp lực to lớn để đối phó với cuộc khủng hoảng.

Theo kế hoạch ứng phó COVID-19 của chính phủ từ tháng 5.2020, cả Nepal chỉ có 1.595 giường chăm sóc đặc biệt và 480 máy thở cho khoảng 30 triệu người.

Theo dữ liệu của Ngân hàng Thế giới, nước này cũng thiếu bác sĩ, với chỉ 0,7 bác sĩ trên 100.000 dân, ít hơn 0,9 của Ấn Độ. Các nhân viên y tế nghỉ dài hạn đang được gọi trở lại để giúp kiểm soát cuộc khủng hoảng COVID-19, trong khi quân đội Nepal sẵn sàng triệu hồi các nhân viên y tế đã nghỉ hưu.

Tính đến ngày 8.5, đã có tình trạng thiếu giường bệnh ở 22 trong số 77 quận đất nước, theo Trung tâm Điều hành Khẩn cấp Y tế của Nepal.

Bộ Y tế Nepal thậm chí đã thừa nhận trong tuyên bố vào tuần trước rằng họ đang mất kiểm soát tình hình: “Do số ca nhiễm bệnh ngày càng gia tăng ngoài tầm kiểm soát của hệ thống y tế, nên việc cung cấp giường bệnh cho bệnh viện trở nên khó khăn”.

Thêm vào đó, Nepal có tỷ lệ tiêm chủng vắc xin COVID-19 thấp. Tính đến cuối tháng trước, mới 7,2% dân số đã được tiêm ít nhất một liều vắc xin.

Các sự kiện công cộng lớn, bao gồm lễ hội, tụ họp chính trị và đám cưới, đã khiến các COVID-19 lan rộng, cùng sự tự mãn của công chúng và hành động chậm chạp từ chính phủ.

Cuộc khủng hoảng bắt đầu gia tăng từ tháng 4.2021 khi Thủ tướng KP Oli đưa ra phương pháp điều trị COVID-19 tự chế. Ông nói rằng có thể điều trị COVID-19 bằng cách súc miệng với lá ổi. Điều này xảy ra sau khi ông tuyên bố rằng người Nepal có khả năng miễn dịch rất mạnh vì họ ăn rất nhiều gia vị.

Người dân bắt đầu tụ họp tôn giáo với số lượng lớn. Họ thậm chí còn đến Ấn Độ để tham gia lễ hội Kumbh Mela, bao gồm cả cựu Quốc vương Gyanendra Shah và Hoàng hậu Komal Shah của Nepal, hai người đã nhập viện vì COVID-19 khi trở về Nepal, theo một thông báo từ Bệnh viện Quốc tế Norvic ở Thủ đô Kathmandu.

Cùng lúc đó, hàng ngàn người Nepal đã tập trung tại Kathmandu để kỷ niệm lễ hội tôn giáo lớn Pahan Charhe. Những người khác đã cùng nhau đến Bhaktapur, thành phố gần đó để kỷ niệm Bisket Jatra, dù chính quyền yêu cầu họ không được làm vậy. Một tấm biển ủng hộ sự kiện có nội dung: "Lễ hội với chúng tôi còn cần thiết hơn cả mạng sống của chúng tôi".

Vào ngày 24.4, khi cả nước báo cáo hơn 2.400 ca mắc mới, Thủ tướng KP Oli đã được truyền thông địa phương vây quanh khi khánh thành một Dharahara mới để thay thế một tòa tháp bị phá hủy trong trận động đất năm 2015. Năm ngày sau, vào 29.4, khi các ca mắc COVID-19 hàng ngày đã tăng gấp đôi lên hơn 4.800, chính phủ Nepal đã áp dụng lệnh phong tỏa hai tuần ở thủ đô Kathmandu. Ngày hôm sau, Bộ Y tế và Dân số thừa nhận rằng họ đã bị choáng ngợp bởi COVID-19.

Một số người đổ lỗi cho Ấn Độ về cuộc khủng hoảng, nói rằng làn sóng COVID-19 thứ hai dữ dội ở nước làng giếng đã tràn sang Nepal.

Quốc gia này có đường biên giới mở với Ấn Độ và người Nepal không cần xuất trình hộ chiếu hoặc thẻ căn cước để nhập cảnh vào nước làng giềng. Nhiều người Nepal có doanh nghiệp ở Ấn Độ và ngược lại, có nghĩa là lưu lượng qua lại xuyên biên giới cao.

Một lý do để nhiều người đổ lỗi cho Ấn Độ về cuộc khủng hoảng của Nepal là một trong những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất bên ngoài Kathmandu là thành phố Nepalgunj ở quận Banke, rất gần biên giới với bang Uttar Pradesh. Bang này đã chứng kiến ​​một làn sóng đột ngột của hàng ngàn lao động nhập cư Nepal từ Ấn Độ trước khi biên giới giữa hai nước bị đóng cửa.

Các chuyên gia cũng chỉ trích chính phủ mở cửa đất nước mà không đánh giá cuộc khủng hoảng bên trong. Quyết định của chính quyền KP Oli cho phép mọi người tiếp tục leo lên đỉnh Himalaya khi một làn sóng COVID-19 tàn bạo quét qua đất nước, đã bị giáng một đòn mạnh hơn sau khi có thêm 19 người leo núi mắc bệnh.

Tháng trước, có thông tin cho rằng dịch COVID-19 đã lan đến trại căn cứ Everest. Dù các quan chức sau đó bác bỏ điều đó, những người leo núi đã báo cáo một làn sóng nhiễm coronavirus đang được che đậy. Nepal đã cấp giấy phép leo núi cho 740 người leo núi trong mùa giải này, trong đó có 408 người lên Everest.

Các chuyên gia cho biết vài tuần tới sẽ rất quan trọng với Nepal.

Thứ Năm tuần trước, các nhà chức trách đã áp đặt lệnh phong tỏa trong hai tuần ở Thủ đô Kathmandu, nhưng trước khi có hiệu lực, nhiều công nhân nhập cư đã trở về nhà. Các làng thường có đông người cao tuổi và việc chăm sóc sức khỏe hạn chế làm dấy lên lo ngại rằng những người di cư có thể đã lây lan COVID-19 đến các vùng sâu vùng xa.

Từ ngày 6.5, tất cả các chuyến bay quốc tế đã bị cấm, Thủ tướng Oli nói trong một bài phát biểu trên truyền hình trước cả nước. Các quy tắc hạn chế tụ tập được áp dụng ở 46 trong số 77 quận.

Chính phủ Nepal cũng đang làm việc suốt ngày đêm để tăng cường cơ sở hạ tầng chăm sóc sức khỏe. Tuần trước, họ đã đặt hàng 20.000 bình oxy từ nước ngoài, khi nhu cầu về oxy y tế tăng gấp 3 lần, người phát ngôn Bộ Y tế - Tiến sĩ Jageshwor Gautam cho biết.

Quân đội Nepal đã bắt đầu mở rộng các cơ sở y tế ở các khu vực giáp biên giới với Ấn Độ để phục vụ cho số lượng lớn công nhân Nepal trở về nước.

Một trung tâm cách ly 200 giường cũng đang được thành lập bên cạnh việc bổ sung 2.000 giường cho một cơ sở ở tỉnh Sudurpashchim, nơi các quan chức đang báo cáo tình trạng thiếu bình oxy.

Tuy nhiên, thách thức lớn vẫn còn với quốc gia nhỏ bé này khi ngày càng có nhiều lễ hội đang đến gần. Lễ hội Rato Macchidranath sẽ vẫn diễn ra vào cuối tháng 5.2021 gần Kathmandu, dù các nhà tổ chức cho biết sẽ áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội và bắt buộc phải đeo khẩu trang.