Giới chức Mỹ cho biết, nước này đang cân nhắc một thỏa thuận để Ba Lan cung cấp máy bay cũ từ thời Liên Xô cho Ukraine để đổi lấy chiến đấu cơ F-16 của Mỹ.
Thông tin trên được tiết lộ sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu trước Quốc hội Mỹ kêu gọi cung cấp thêm khí tài uy lực hơn đồng thời ủng hộ đề xuất Mỹ ngừng nhập khẩu dầu Nga.
Cuộc trò chuyện qua video kéo dài 25 phút với gần 200 thành viên Quốc hội Mỹ tham gia. Nghị sĩ Mitch McConnell - nhân vật lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện - hỏi Tổng thống Zelensky cần gì nhất thì nhà lãnh đạo Ukraine đáp rằng ông cần chiến đấu cơ.
Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Dick Durbin nhấn mạnh, Mỹ phải loại bỏ mọi trở ngại trong việc triển khai biện pháp hỗ trợ Ukraine, gồm cả việc tìm cách để Mỹ đền bù cho các đối tác Đông Âu muốn tặng máy bay cũ từ thời Liên Xô cho Ukraine – những loại mà phi công Ukraine biết lái. Một nghị sĩ khác cho rằng, Quốc hội Mỹ có thể thông qua một đạo luật chi tiêu để bổ sung khí tài cho các đồng minh châu Âu.
Theo một quan chức quốc phòng, quân đội Mỹ sẽ cung cấp máy bay Mỹ bù cho số máy bay Nga sản xuất chuyển cho Ukraine. Chưa rõ Ba Lan có thể chuyển giao bao nhiêu chiếc nhưng nước này bắt đầu hiện đại hóa quân đội từ năm 2006 và hiện sở hữu vài chục chiếc F-16, năm 2020 đã ký hợp đồng mua F-35.
Giới chức Mỹ cho biết cung cấp chiến đấu cơ cho Ukraine có nhiều thách thức. Đây là quyết định có chủ quyền đối với Ba Lan, thỏa thuận cần được Warsaw đồng ý.
“Chúng tôi đang làm việc với Ba Lan, đồng thời tham vấn với NATO”, theo một quan chức Nhà Trắng. Các nước thuộc Liên Xô cũ được thừa hưởng lượng lớn khí tài sau khi Liên Xô tan rã, quân đội Ukraine hiện sở hữu vũ khí chủ yếu từ thời Liên Xô.
Tổng thống Zelensky đưa ra lời kêu gọi vào lúc Quốc hội Mỹ đang hoàn thiện dự luật chi tiêu cho năm tài khóa 2022. Hạ viện muốn thông qua dự luật trước ngày 9.3.
Liệu việc thu xếp chuyển giao chiến đấu cơ cho Ukraine có dẫn đến trực tiếp tham gia xung đột quân sự hay không là vấn đề còn gây tranh cãi. Một số nghị sĩ Mỹ cho rằng không.
Tổng thống Mỹ Joe Biden từng lên tiếng loại bỏ khả năng đưa quân sang Ukraine, Lầu Năm Góc cũng khẳng định không có máy bay Mỹ nào bay qua Ukraine kể từ khi xung đột nổ ra đến nay.