Omicron có thể trở thành biến thể SARS-CoV-2 chiếm ưu thế ở Pháp vào cuối tháng 1.2022, phát biểu của ông Jean-Francois Delfraissy - cố vấn khoa học hàng đầu nước này hôm 2.12, sau khi cả Pháp và Mỹ báo cáo ca nhiễm chủng này đầu tiên và các nước trên thế giới thắt chặt hạn chế.
Ca nhiễm biến thể Omicron đầu tiên được ghi nhận ở Mỹ là một người đã tiêm vắc xin đầy đủ ở bang California, trở về Mỹ từ Nam Phi vào ngày 22.11 và có kết quả dương tính 7 ngày sau đó.
Pháp ghi nhận ca nhiễm biến thể Omicron đầu tiên ở vùng Paris, là hành khách đến từ Nigeria.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đang thực hiện một chiến lược chống lại COVID-19 vào mùa đông và các nguồn tin tóm tắt vấn đề này với Reuters rằng sẽ có quy định yêu cầu du khách phải đeo khẩu trang đến giữa tháng 3.2022. Dự kiến sẽ có một thông báo chính thức từ ông Biden vào ngày 2.12.
Nhà Trắng cũng có kế hoạch thông báo kiểm tra nghiêm ngặt với du khách quốc tế.
Jean-Francois Delfraissy, cố vấn khoa học cho chính phủ Pháp, nói với đài truyền hình BFM rằng "kẻ thù thực sự" lúc này vẫn là biến thể Delta, đang lan rộng trong làn sóng dịch thứ năm.
“Chúng ta sẽ thấy sự gia tăng dần dần của Omicron, biến thể này có thể sẽ thay thế Delta vào cuối tháng 1.2022. Giáng sinh không có nguy cơ rủi ro nếu người dân và những người ra đường đều quyết định rất thận trọng”, ông Jean-Francois Delfraissy nói, đồng thời nhắc lại rằng sự giãn cách xã hội và tiêm mũi vắc xin tăng cường là chìa khóa.
Ca nhiễm Omicron ở Paris theo sau một trường hợp được tìm thấy ở đảo La Reunion thuộc Ấn Độ Dương của Pháp vào tháng trước.
Hôm 1.12, Bộ Y tế Pháp đã ghi nhận gần 50.000 ca mắc COVID-19 mới trong vòng 24 giờ qua. Có 1.886 bệnh nhân trong các đơn vị chăm sóc đặc biệt với COVID-19 vào ngày 1.12, một mức độ mà ông Jean-Francois Delfraissy nói vẫn chưa phải là mức cao nhất, đặc biệt là khi so với 6.000 – 7.000 người ở đỉnh cao đợt dịch thứ hai của Pháp vào mùa thu năm ngoái.
Các hãng hàng không ở Mỹ được yêu cầu cung cấp tên những hành khách đến từ các vùng phía nam châu Phi, một lá thư của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết.
Vẫn còn nhiều điều chưa biết về Omicron, biến thể SARS-CoV-2 được tìm thấy lần đầu tiên vào ngày 8.11 ở Nam Phi và đã lây lan sang ít nhất 27 quốc gia, bao gồm cả các khu vực châu Âu vốn đang phải hứng chịu sự gia tăng ca nhiễm Delta khi mùa đông bắt đầu.
Chuyên gia hàng đầu về bệnh truyền nhiễm Mỹ - Tiến sĩ Anthony Fauci hôm 1.12 cho biết có thể mất hai tuần hoặc hơn để có được cái nhìn sâu sắc về mức độ dễ lây lan của Omicron, độ nghiêm trọng bệnh tình mà nó gây ra và liệu chủng này có thể tránh các loại vắc xin hiện tại hay không.
Viện Quốc gia về Các bệnh Truyền nhiễm của Nam Phi (NICD) cho biết dữ liệu dịch tễ học ban đầu cho thấy Omicron có thể tránh được một số khả năng miễn dịch, nhưng các loại vắc xin hiện có vẫn bảo vệ khỏi bệnh nặng và tử vong.
Nhà dịch tễ học Maria van Kerkhove của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nói trong cuộc họp báo rằng, dữ liệu về khả năng lây lan của Omicron sẽ có trong vòng vài ngày.
Giám đốc điều hành BioNTech (Đức) cho biết loại vắc xin mà hãng này hợp tác sản xuất với Pfizer (Mỹ) vẫn có khả năng cung cấp khả năng bảo vệ mạnh mẽ chống lại bệnh nghiêm trọng do Omicron gây ra.
Hãng dược GlaxoSmithKline (Anh) nói rằng một phân tích trong phòng thí nghiệm về liệu pháp COVID-19 dựa trên kháng thể mà họ đang phát triển với đối tác Vir (Mỹ) cho thấy loại thuốc này có hiệu quả chống lại Omicron.
Điều này trái ngược với nghiên cứu từ Regeneron Pharmaceuticals (Mỹ) về thuốc kháng thể đơn dòng của hãng này là REGEN-COV, từng được sử dụng điều trị cho cựu Tổng thống Donald Trump hồi tháng 10.2020.
Regeneron Pharmaceuticals cho rằng REGEN-COV có thể kém hiệu quả hơn với Omicron, làm tăng thêm lo ngại về hiệu quả của các phương pháp điều trị hiện có.
Giám đốc điều hành Moderna - Stéphane Bancel cũng đưa ra những lo ngại tương tự về vắc xin của hãng này.
Các chỉ số cho thấy Omicron có thể dễ lây lan hơn các biến thể trước đó, làm chao đảo thị trường tài chính, gây lo ngại rằng các hạn chế mới có thể cản trở nỗ lực phục hồi kinh tết do tác động của đại dịch.
Các chỉ số chứng khoán châu Âu giảm điểm khi mở cửa vào ngày 2.12, đảo ngược mức tăng từ phiên trước do thiếu thông tin về Omicron, khiến thị trường biến động.
Thành viên hội đồng quản trị Ngân hàng Trung ương Nhật Bản - Hitoshi Suzuki cho biết sự phục hồi kinh tế nước này có thể không đạt được kỳ vọng nếu sự lan rộng của biến thể Omicron làm hạn chế tiêu thụ hoặc tình trạng tắc nghẽn nguồn cung vẫn tiếp diễn.
Các hạn chế đi lại
Khoảng 56 nước đã thực hiện các biện pháp hạn chế đi lại để đề phòng Omicron tính đến ngày 28.11, WHO cho biết.
Mỹ đã cấm gần như tất cả những người nước ngoài từng ở 1 trong 8 quốc gia phía nam châu Phi.
Nhật Bản đã đảo ngược lệnh cấm đặt chỗ chuyến bay nội địa mới, cho thấy sự nhầm lẫn giữa các cơ quan chính phủ và công chúng về chiến lược của Thủ tướng Fumio Kishida nhằm ngăn chặn Omicron.
Hôm 1.12, Cục hàng không Nhật Bản thông báo với các hãng không chấp nhận đặt chỗ mới cho tháng 12.2021 vì Omicron, với hai ca nhiễm được phát hiện trong nước, nhưng thông báo đột ngột này gây lo lắng cho những người có ý định đi lại vào kỳ nghỉ cuối năm.
Ông Fumio Kishida cho biết động thái này đã gây ra sự nhầm lẫn và Chánh văn phòng Nội các Hirokazu Matsuno nói rằng Thủ tướng Nhật Bản đã yêu cầu Bộ Giao thông vận tải, cơ quan giám sát ngành hàng không, lưu ý đến nhu cầu đi lại của người Nhật.
Hirokazu Matsuno nói trong một cuộc họp báo thường kỳ: “Tôi hiểu rằng Bộ Giao thông vận tải đã hủy bỏ chỉ thị của họ về việc đình chỉ hàng loạt các đặt chỗ mới và yêu cầu các hãng hàng không xem xét lại nhu cầu đi lại của công dân Nhật Bản”.
Các hãng hàng không Nhật Bản có thể nhận đặt chỗ mới miễn là số lượng khách vẫn ở dưới mức giới hạn hàng ngày là 3.500, giảm so với con số 5.000 của tháng trước, một quan chức Bộ Giao thông Vận tải Nhật Bản nói.
Hôm 1.12, Thủ tướng Fumio Kishida đã cấm những người nước ngoài mới nhập cư vào Nhật Bản. Sau đó, lệnh cấm mở rộng với cư dân Nhật Bản ở nước ngoài đến từ 10 quốc gia châu Phi, nơi Omicron lần đầu tiên được xác định.
Liên minh châu Âu (EU) đưa ra thời điểm bắt đầu triển khai tiêm vắc xin cho trẻ em từ 5 đến 11 tuổi đến ngày 13.12, vì bà Von der Leyen - Chủ tịch Ủy ban EU cho biết có "cuộc chạy đua với thời gian" để ngăn chặn biến thể mới.
Hôm 1.12, bà Von der Leyen nói EU đang phải đối mặt với "thách thức kép nghiêm trọng".
“Một mặt, chúng ta đang ở giữa làn sóng dịch thứ tư. Mặt khác, chúng ta phải đối mặt với một mối đe dọa mới, đó là biến thể Omicron. Tại thời điểm này, chúng tôi không biết tất cả về biến thể này. Thế nhưng chúng tôi biết rằng đủ để lo lắng. Từ kinh nghiệm với biến thể Delta, chúng tôi biết rằng đó là cuộc chạy đua với thời gian", bà Von der Leyen chia sẻ.
Bà Von der Leyen kêu gọi các quốc gia thành viên "làm mọi thứ có thể để tận dụng tốt nhất khoảng thời gian có được cho đến khi chắc chắn về các đặc tính lây truyền và mức độ nghiêm trọng của Omicron".
"Điểm mấu chốt là gì? Hy vọng điều tốt nhất, chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất", bà nói thêm.
Anh và Mỹ đều đã mở rộng các chương trình tiêm mũi vắc xin tăng cường để đáp ứng với Omicron, dù WHO cho biết các nước giàu có nên chia sẻ nhiều vắc xin hơn với những người dễ bị tổn thương ở các quốc gia nghèo hơn, nơi các biến thể có nhiều khả năng xuất hiện nếu tỷ lệ tiêm chủng thấp.
Cơ quan y tế Hà Lan cho biết hơn một nửa số những hành khách trên hai chuyến bay đến từ Nam Phi hôm 26.11 có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19 và bị cách ly tại khách sạn gần Sân bay Schiphol, nay được phép rời đi vì đã âm tính.
Một phát ngôn viên ở khu vực Kennemerland (Hà Lan), nơi có Sân bay Schiphol, cho biết "khoảng 90% những người có xét nghiệm dương tính đã được tiêm vắc xin”. Hãng hàng không KLM không theo dõi việc từng hành khách đã đáp ứng các yêu cầu về sức khỏe trước khi lên máy bay như thế nào.
Các nhà chức trách không tiết lộ liệu có hành khách nào trong số 14 người nhiễm Omicron được rời đi hay không, với lý do bảo mật.
"Những người có kết quả xét nghiệm dương tính lần thứ hai sẽ bị cách ly. Tình trạng của họ khác nhau. Một số có triệu chứng, những người khác không hoặc hầu như không", Giám đốc y tế Kennemerland - Bert van Velden cho biết.
Trong khi Tòa án Tối cao Israel đã bác bỏ đơn yêu cầu của các nhóm nhân quyền tìm cách bãi bỏ các biện pháp tạm thời cho phép cơ quan tình báo trong nước sử dụng tính năng theo dõi trên điện thoại di động để hạn chế sự lây lan biến thể Omicron.