Ông Biden kêu gọi quốc hội Mỹ cấp thêm tiền viện trợ cho Israel và Ukraine

Trong bài phát biểu tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ đã tìm cách tạo ra mối liên hệ giữa xung đột Israel-Hamas và Ukraine-Nga. Ông nhấn mạnh việc ngăn chặn những hành vi gây hấn là rất quan trọng không chỉ đối với an ninh của Mỹ mà còn đối với thế giới.

“Sự lãnh đạo của Mỹ là thứ gắn kết thế giới lại với nhau. Các liên minh của Mỹ giúp nước Mỹ chúng ta được an toàn. Các giá trị của Mỹ là điều khiến chúng ta trở thành đối tác mà các quốc gia khác muốn hợp tác”, ông Biden nói trong bài phát biểu dài 10 phút. Đây chỉ là bài phát biểu thứ hai mà ông thực hiện tại Phòng Bầu dục kể từ khi ông lên cầm quyền.

Những tuyên bố của Tổng thống Mỹ được đưa ra vài giờ sau khi ông trở về từ Tel Aviv, nơi ông nhắc lại sự ủng hộ của Mỹ đối với Israel. Chuyến thăm được dự kiến bao gồm một cuộc gặp với các nhà lãnh đạo Ả Rập song cuộc hội đàm đã bị hủy bỏ sau khi một bệnh viện ở Gaza bị tấn công khiến khoảng 500 người thiệt mạng.

Giữa những lời kêu gọi ngừng bắn, ông Biden cho biết Mỹ đang ghi nhận cam kết từ Israel và Ai Cập về việc mở cửa khẩu Rafah để tiếp nhận viện trợ nhân đạo đang rất cần thiết cho Dải Gaza.

Ông Biden cho biết sẽ gửi yêu cầu khẩn cấp tới quốc hội Mỹ để hỗ trợ Israel và Ukraine hôm 20.10. Ông không nêu giá trị của gói viện trợ nhưng có thể lên tới 100 tỉ USD. “Đó là một khoản đầu tư thông minh mang lại lợi ích cho an ninh nước Mỹ trong nhiều thế hệ”, Tổng thống Mỹ nhấn mạnh.

Bài phát biểu của Biden cũng được đưa ra trong bối cảnh quốc hội Mỹ đang tê liệt, nơi Hạ viện dưới sự kiểm soát của đảng Cộng hoà đang gặp khó khăn trong việc bổ nhiệm chủ tịch mới sau khi loại bỏ ông Kevin McCarthy hồi đầu tháng này.

Một nhóm nhỏ đảng viên Cộng hòa bảo thủ lên tiếng phản đối việc tiếp tục tài trợ cho Ukraine, nhưng các nhà phân tích cho biết công chúng Mỹ vẫn ủng hộ Kyiv, và bài phát biểu của Biden có thể sẽ thu hút được nhiều người hơn.

“Sự rối loạn ở Hạ viện đã khiến người dân Mỹ phiền lòng và đảng Cộng hòa sẽ buộc phải giải quyết vấn đề này trong vòng hai tuần tới”, John Herbst, Giám đốc cấp cao tại Hội đồng Đại Tây Dương và là một cựu nhà ngoại giao, nói với Al Jazeera.

‘Mất mát bi thảm’

Xung đột ở Gaza nổ ra vào ngày 7.10, khi Hamas - lực lượng đang kiểm soát Dài Gaza - phát động cuộc tấn công bất ngờ nhằm vào Israel khiến hơn 1.400 người thiệt mạng và bắt hàng chục người làm con tin. Ít nhất 3.785 người Palestine đã thiệt mạng trong xung đột Israel-Hamas.

Ông Biden đã lên án kịch liệt các hành động của Hamas và nhấn mạnh rằng "không có ưu tiên nào cao hơn" đối với ông với tư cách là tổng thống hơn là đưa các công dân Mỹ đang bị nhóm vũ trang này giam giữ về nước.

Ông Biden cho biết ông “đau lòng” trước “sự mất mát bi thảm” về sinh mạng của người Palestine. Tổng thống Mỹ tiết lộ đã nói chuyện với Tổng thống chính quyền Palestine Mahmoud Abbas để nhắc lại rằng việc Washington vẫn “cam kết với quyền về phẩm giá của người dân Palestine” cũng như quyền tự quyết”.

Ông nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về hỗ trợ nhân đạo cho vùng đất này và lưu ý rằng thỏa thuận được đảm bảo để đưa thực phẩm, nước và thuốc men vào Gaza. “Chúng ta không thể từ bỏ hòa bình. Chúng ta không thể từ bỏ giải pháp hai nhà nước. Israel và Palestine đều xứng đáng được sống trong an toàn, nhân phẩm và hòa bình”, ông nói.

Trong bài phát biểu, nhà lãnh đạo Mỹ cũng đã trấn an Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky về sự hỗ trợ của Washington dành cho Kyiv nhằm đẩy lùi lực lượng Nga ra khỏi lãnh thổ Ukraine.

Tổng thống Biden cũng lưu ý rằng Mỹ là một phần “thiết yếu” trong nhóm khoảng 50 quốc gia đã ủng hộ Ukraine kể từ khi Nga bắt đầu cuộc chiến. Ông đảm bảo Ukraine có “vũ khí cần thiết để tự vệ”, đồng thời khẳng định với công chúng Mỹ rằng không có kế hoạch gửi quân đội nước này đến Đông Âu.

“Nga nghĩ rằng họ có thể kiểm soát Kyiv và toàn bộ Ukraine chỉ trong vài ngày, nhưng họ đã lầm. Kyiv vẫn đứng vững nhờ sự dũng cảm của người dân Ukraine. Ukraine đã lấy lại được hơn 50% lãnh thổ từ quân đội Nga”, ông Biden nói.