Ngày 17.8, không quân Mỹ đã lập nên lịch sử khi cho bay cùng lúc 3 loại máy bay ném bom tầm xa B-52, B-1 và B-2 trước khi tiến hành các cuộc tập trận trên Biển Đông và Đông Bắc Á.
Một tổ chức nghiên cứu của Mỹ dự báo Trung Quốc sẽ thua nặng trong bất kỳ cuộc chiến nào giữa Mỹ với Trung Quốc. Thời báo Hoàn cầu của Trung Quốc đã tức giận mở cuộc khẩu chiến.
Một số phần tử cứng rắn trong quân đội Trung Quốc đang gây sức ép với giới lãnh đạo đòi phải phản ứng mạnh với phán quyết của Tòa Trọng tài. Tuy nhiên, cũng có nhiều tiếng nói trong quân đội Trung Quốc thừa nhận sẽ thua nặng nếu đánh nhau với Mỹ.
Campuchia thừa nhận không muốn làm Trung Quốc khó chịu và Campuchia cần phải giữ quyền lợi quốc gia. Tuy nhiên, chuyên gia Thái Lan đánh giá Campuchia không thể tự nhận trung lập trong vụ tranh chấp Biển Đông.
Trước đây Mỹ tuyên bố Bắc Kinh sẽ phải trả giá nếu phớt lờ phán quyết trọng tài. Tuy nhiên ngày 27.7, Ngoại trưởng John Kerry đã tuyên bố Mỹ mong muốn tránh đối đầu ở Biển Đông.
Hãng tin Bloomberg ngày 27.7 (giờ địa phương) đưa tin 19 học giả và chuyên gia chính sách đối ngoại đã ký tên vào thư ngỏ đề nghị Indonesia nên giữ vai trò lớn trong việc ASEAN giải quyết tranh chấp Biển Đông với Trung Quốc.
Tạp chí Foreign Policy của Mỹ ngày 21.7 nhận định dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình, Trung Quốc phải chịu vô số thất bại trong chính sách ngoại giao. Từ đó phải đặt ra câu hỏi về năng lực làm ngoại giao của ông Tập.
Vài ngày sau khi Tòa Trọng tài công bố phán quyết về vụ kiện giữa Philippines và Trung Quốc về Biển Đông, khẳng định “đường 9 đoạn” của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý, Bắc Kinh bắt đầu chiến dịch “ngoại giao ngân phiếu”.
Nếu Trung Quốc xây đường băng trên bãi cạn Scarborough, máy bay chiến đấu Trung Quốc sẽ chỉ mất 15 phút để bay tới Manila cũng như tới căn cứ không quân Clark và căn cứ hải quân Subic có quân Mỹ trú đóng ở Philippines.
Tiến sĩ Kurt Campbell đánh giá Trung Quốc sẽ phản ứng về quân sự sau khi Tòa Trọng tài thường trực công bố phán quyết. Ông cho rằng động thái đó của Trung Quốc có thể đưa châu Á rơi vào khủng hoảng.
Trang web Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 8.7 (giờ địa phương) khẳng định Bộ Quốc phòng đang phối hợp với Bộ Ngoại giao và các cơ quan khác để duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông, sau khi Tòa Trọng tài thường trực công bố phán quyết.
Trong 3 tuần qua, 3 chiếc tàu khu trục USS Stethem, USS Spruance và USS Momsen của Mỹ đã tiến hành tuần tra áp sát các đảo nhân tạo Trung Quốc bồi đắp xây trái phép ở Biển Đông.
Hôm nay 5.7, Trung Quốc tổ chức tập trận hải quân gần Biển Đông. Cư dân mạng Trung Quốc vào hùa bằng cách dở trò “ăn mày cầm gậy đánh chó”, tức chiêu “đả cẩu bổng”.
