Thương hiệu xa xỉ Burberry bị dân Trung Quốc và nhà lập pháp Hồng Kông tẩy chay, Anh lên tiếng

Burberry là hãng thời trang sang trọng của Anh, phân phối quần áo thể thao độc đáo sang trọng, phụ kiện thời trang, nước hoa, kính mát, và mỹ phẩm. Với họa tiết hình sọc vuông (tartan) đặc trưng, Burberry đã trở thành một trong những thương hiệu bị sao chép rộng rãi nhất.

Burberry trở thành thương hiệu xa xỉ đầu tiên bị Trung Quốc phản ứng dữ dội trước cáo buộc sử dụng lao động bị cưỡng bức ở Tân Cương của phương Tây.

Hôm 26.3, Trung Quốc đã trừng phạt các tổ chức và cá nhân ở Vương quốc Anh vì cái mà nước này gọi là "dối trá và thông tin sai lệch" về Tân Cương. Động thái đó diễn ra vài ngày sau khi Anh áp đặt các biện pháp trừng phạt Trung Quốc vì cáo buộc vi phạm nhân quyền ở Tân Cương.

Burberry là một thành viên của Sáng kiến ​​Bông tốt hơn (BCI), nhóm thúc đẩy sản xuất bông bền vững, vào tháng 10.2020 cho biết đã đình chỉ việc phê duyệt bông có nguồn gốc từ Tân Cương với lý do lo ngại về nhân quyền.

Nữ diễn viên Trung Quốc - Châu Đông Vũ đã chấm dứt hợp đồng với Burberry với tư cách là đại sứ thương hiệu. Lý do vì Burberry đã không “tuyên bố rõ ràng và công khai lập trường của mình về bông từ Tân Cương”, công ty của Châu Đông Vũ cho biết hôm 25.3.

Theo một bài đăng trên tài khoản Weibo chính thức Honour of Kings, thiết kế kẻ sọc mang tính biểu tượng của Burberry đã bị loại bỏ khỏi trang phục các nhân vật trong game cực nổi tiếng của Tencent và nhận được nhiều lời ủng hộ từ cư dân mạng Trung Quốc.

Burberry Trung Quốc đã không trả lời ngay lập tức khi được đề nghị bình luận.

Bông Burberry có nguồn gốc từ Mỹ, Úc, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ và Ai Cập, theo trang web của hãng .

Phản ứng dữ dội - đặc biệt là trên các phương tiện truyền thông xã hội và truyền thống Trung Quốc - cũng bao trùm các thương hiệu thị trường đại chúng như H&M, Adidas AG và Nike vì trước đây đã bày tỏ quan điểm chỉ trích về điều kiện lao động ở Tân Cương, khu vực sản xuất bông lớn nhất Trung Quốc.

Các nhà hoạt động và chuyên gia về quyền của Liên Hợp Quốc cho biết ít nhất 1 triệu người Hồi giáo đã bị giam giữ trong các trại ở Tân Cương. Các nhà hoạt động và một số chính trị gia phương Tây cáo buộc Trung Quốc sử dụng hình thức tra tấn, cưỡng bức lao động và triệt sản. Trung Quốc đã nhiều lần phủ nhận mọi cáo buộc lạm dụng, nói rằng các trại của họ cung cấp đào tạo nghề và cần thiết để chống lại chủ nghĩa cực đoan.

Trong bức thư gửi cho các nhà lập pháp Anh vào tháng 11.2020, Burberry cho biết không có bất kỳ hoạt động nào ở Tân Cương hoặc làm việc với bất kỳ nhà cung cấp nào có trụ sở tại đó, đồng thời nói thêm rằng họ không dung thứ cho bất kỳ hình thức nô lệ hiện đại nào giữa các nhà cung cấp, bao gồm lao động tù bị cưỡng bức, ngoại giao hoặc không tự nguyện.

Hội đồng Dệt may Quốc gia Trung Quốc trong tuyên bố hôm 26.3 kêu gọi các thương hiệu quốc tế chấm dứt “hành vi sai trái”, bao gồm việc loại trừ bông từ Tân Cương trong chuỗi cung ứng của họ, vì tôn trọng khách hàng Trung Quốc.

Nhà lập pháp Hồng Kông Regina Ip cho biết cô sẽ ngừng mua sản phẩm Burberry.

“Burberry là một trong những thương hiệu yêu thích của tôi, nhưng tôi sẽ ngừng mua các sản phẩm của Burberry. Tôi sát cánh với đất nước của mình trong việc tẩy chay các công ty truyền bá những lời nói dối về Tân Cương”, Regina Ip viết trên tài khoản Twitter của mình.

Hôm 26.3, Anh cho biết Trung Quốc đang nhắm vào những người chỉ trích bằng các lệnh trừng phạt và kêu gọi Bắc Kinh cho phép quốc tế tiếp cận Tân Cương để xác minh sự thật về các vụ vi phạm nhân quyền ở khu vực này.

"Trong khi Vương quốc Anh tham gia cộng đồng quốc tế trong việc xử phạt những người chịu trách nhiệm về vi phạm nhân quyền, Chính phủ Trung Quốc trừng phạt những người chỉ trích nước này. Nếu muốn bác bỏ một cách đáng tin cậy những tuyên bố về vi phạm nhân quyền ở Tân Cương, Trung Quốc nên cho phép Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc tiếp cận đầy đủ để xác minh sự thật", Ngoại trưởng Anh - Dominic Raab nói.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết đã trừng phạt 4 thực thể và 9 cá nhân Anh, bao gồm cả các nhà lập pháp như cựu lãnh đạo đảng Bảo thủ - Iain Duncan Smith và Ủy ban Nhân quyền đảng Bảo thủ, vì “truyền bá những lời nói dối và thông tin sai lệch một cách ác ý”.

Bộ Ngoại giao cho biết các cá nhân bị nhắm mục tiêu và các thành viên gia đình của họ bị cấm vào lãnh thổ Trung Quốc, đồng nói thêm rằng các công dân và tổ chức Trung Quốc sẽ bị cấm kinh doanh với họ.

Động thái này là sự trả đũa với một loạt các biện pháp trừng phạt phối hợp do Mỹ, Liên minh Châu Âu, Anh và Canada áp đặt chống lại Trung Quốc vì cáo buộc vi phạm nhân quyền với người thiểu số Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.

"Trung Quốc kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia, an ninh và lợi ích phát triển của mình, đồng thời cảnh báo phía Anh không đi thêm con đường sai lầm. Nếu không, Trung Quốc sẽ kiên quyết đưa ra các phản ứng tiếp theo", Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố.

Iain Duncan Smith, một trong những nhà lập pháp Anh bị Trung Quốc trừng phạt, viết trên Twitter: “Nhiệm vụ của chúng tôi là chỉ trích sự lạm dụng nhân quyền của Chính phủ Trung Quốc ở #HongKong và tội ác diệt chủng của #Uyghurs (Duy Ngô Nhĩ). Nếu điều đó khiến sự giận dữ của Trung Quốc giáng xuống tôi, tôi sẽ đeo huy hiệu danh dự đó”.

Jo Smith Finley, chuyên gia về người Duy Ngô Nhĩ tại Đại học Newcastle (Anh), cho biết trên Twitter: “Có vẻ như tôi bị Chính phủ Trung Quốc trừng phạt vì đã nói sự thật về thảm kịch #Uyghur ở #Xinjiang (Tân Cương), và vì có lương tâm. Chà, cứ như vậy đi. Tôi không hối tiếc vì đã nói ra, và tôi sẽ không im lặng”.