Xét nghiệm thường xuyên là một phần cuộc sống của nhiều người ở Trung Quốc trong đại dịch. Biện pháp chống dịch này tạo ra hàng triệu việc làm.
Dược sĩ Zhao Yonggang làm công việc phụ trách lấy mẫu ở một trạm xét nghiệm PCR trên địa bàn thành phố Bắc Kinh từ tháng 5. Thế rồi chính sách COVID-19 thay đổi vào tháng 12 nên xét nghiệm diện rộng không cần thiết nữa. Lực lượng xét nghiệm cũng vậy.
Cơ quan trước đây thuê Zhao đã giảm số lượng trạm xét nghiệm từ 100 xuống còn 7. Số giờ làm việc lẫn tiền lương của Zhao giảm một nửa, hiện mỗi ngày anh chỉ kiếm được 200 nhân dân tệ (tương đương 29 USD).
“Số trạm xét nghiệm càng ngày càng ít. Tôi không thể tìm được công việc thích hợp, vì vậy tôi sẽ về nhà”, Zhao cho biết.
Zhao thuộc lực lượng xét nghiệm đông đảo đóng vai trò rất quan trọng trong cuộc chiến chống dịch 3 năm qua của Trung Quốc. Họ gồm: nhân viên y tế, kỹ thuật viên phòng thí nghiệm, nhân viên tạm thời, đội ngũ bảo vệ phục vụ chính sách “Zero COVID”.
Nhưng giờ đây lực lượng xét nghiệm phải vất vả tìm việc làm mới. Một số nhận thấy nhu cầu vật tư y tế (như bộ xét nghiệm nhanh kháng nguyên) tăng cao nên tận dụng kiến thức cùng quan hệ trong ngành của mình để làm trung gian mua bán.
Trên nền tảng mạng xã hội Wechat, các nhóm trò chuyện từng là nơi tuyển dụng nhân viên xét nghiệm giờ đây tràn ngập bài đăng bán bộ xét nghiệm hay thuốc trị cúm, thuốc kháng vi rút mà người dân Trung Quốc đang ráo riết săn lùng.
Kỹ thuật viên một công ty từng cung cấp dịch vụ xét nghiệm cho doanh nghiệp quốc doanh lẫn doanh nghiệp tư nhân cho biết, ngay lúc loạt biện pháp chống dịch được nới lỏng, đơn vị này đã chuyển hướng sang tìm nguồn cung ứng và bán bộ xét nghiệm.
“Những người đầu tiên bán bộ xét nghiệm sau khi chính sách thay đổi chính là những người tiến hành xét nghiệm PCR. Bạn có thể kiếm được tiền miễn là giá từ nhà cung cấp chấp nhận được và giá cả chênh lệch”, kỹ thuật viên họ Xing cho biết. Bộ xét nghiệm có thể được lấy trực tiếp từ đơn vị sản xuất hoặc thông qua trung gian.
Giờ đây, Bắc Kinh dường như đã qua đỉnh dịch, thị trường bộ xét nghiệm bão hòa nên giá giảm đáng kể.
Lúc trước, Ủy ban Y tế quốc gia Trung Quốc quy định mỗi thành phố phải thiết lập ít nhất một địa điểm xét nghiệm PCR trên mỗi 2.000 - 3.000 dân, mỗi địa điểm có 4 - 5 phòng với 8 - 10 người có chứng chỉ y tế, 4 - 5 trợ lý phụ trách công tác điều hành.
Kỹ thuật viên Xiaoyu làm việc cho một phòng thí nghiệm ở tỉnh Hà Bắc cho biết, nhu cầu xét nghiệm hiện tại rất thấp. Kể từ ngày 7.12, Trung Quốc thông báo thay đổi chính sách COVID-19 thì số lượng mẫu họ nhận giảm 80%. Giờ đây, rất ít người xét nghiệm, chủ yếu là người cần kết quả âm tính để làm việc chẳng hạn như tài xế.
“Chi phí xét nghiệm ở phòng xét nghiệm rất cao, vì vậy, về cơ bản mỗi ngày chúng tôi đều bị lỗ. Chúng tôi dự định ngừng dịch vụ xét nghiệm vì không còn cách nào khác”, theo Xiaoyu.
Lượng lớn vật tư y tế không cần thiết nữa cũng đang chờ xử lý. Một phần (khẩu trang, ống nghiệm, gạc lấy mẫu, nước rửa tay, đồ bảo hộ, thậm chí cả ki ốt dựng trạm xét nghiệm dã chiến) được rao bán trên mạng xã hội hoặc trang thương mại điện tử với giá giảm sâu.
Y tá Xiaoli ở Bắc Kinh đang bán số vật tư y tế được mua phục vụ công tác xét nghiệm trong thành phố. Cô có hơn 1.000 ống nghiệm cùng gạc lấy mẫu, bán với giá chỉ bằng 50% giá cô mua.
Bên cạnh đó, một số trường hợp may mắn có thể làm lại công việc cũ. Khi tiệm thuốc tại Bắc Kinh của mình làm ăn không tốt vào năm ngoái, Alan chuyển sang làm nhân viên xét nghiệm PCR tạm thời. Giờ đây, anh mở lại tiệm cùng với vài nhân viên xét nghiệm khác và bán thuốc kháng vi rút rất đắt hàng.
Alan cho biết: “Nhiều người làm ở trạm xét nghiệm đã mất việc. Hiện tại không có việc làm”.
Tại thành phố Quảng Châu, một người từng làm bảo vệ trạm xét nghiệm cho biết, vài đồng nghiệp của mình đã đi làm lại công việc trước đây như công nhân xưởng may, nhân viên nhà hàng và lễ tân khách sạn; một số người khác vẫn đang tìm việc.