Elon Musk đã đạt được thỏa thuận mua Twitter với giá 44 tỉ USD tiền mặt vào ngày 25.4 trong một giao dịch sẽ chuyển quyền kiểm soát nền tảng truyền thông xã hội có hàng triệu người dùng và các nhà lãnh đạo thế giới cho tỷ phú giàu nhất.
Đó là thời khắc quan trọng với công ty 16 tuổi, vốn nổi lên như một trong những quảng trường công cộng có ảnh hưởng nhất thế giới và đang phải đối mặt với hàng loạt thách thức.
Elon Musk đã chỉ trích sự kiểm duyệt của Twitter, tự cho mình là người theo chủ nghĩa tự do ngôn luận, nói rằng thuật toán ưu tiên các tweet trên Twitter nên được công khai và chỉ trích việc trao quá nhiều quyền lực về dịch vụ cho các tập đoàn quảng cáo.
Các nhà hoạt động chính trị kỳ vọng rằng Twitter dưới thời Elon Musk sẽ ít kiểm duyệt hơn và khôi phục các cá nhân bị cấm, gồm cả cựu Tổng thống Donald Trump.
Những người bảo thủ hoan nghênh viễn cảnh Twitter kiểm soát ít hơn, trong khi một số nhà hoạt động nhân quyền bày tỏ lo ngại về sự gia tăng ngôn từ thù địch trên nền tảng này.
Bản thân Elon Musk đã mô tả các thay đổi thân thiện với người dùng của Twitter, chẳng hạn như nút chỉnh sửa tweet và hủy "các spam bot" gửi một lượng lớn các tweet không mong muốn.
Các cuộc thảo luận về thỏa thuận đã tăng tốc vào cuối tuần qua sau khi Elon Musk thuyết phục các cổ đông Twitter bằng cách nêu chi tiết tài chính về lời đề nghị của mình.
Dưới áp lực, Twitter bắt đầu đàm phán với Elon Musk để bán lại công ty với giá đề xuất 54,2 USD/cổ phiếu từ ông.
"Tự do ngôn luận là nền tảng của một nền dân chủ đang hoạt động, và Twitter là quảng trường thị trấn kỹ thuật số, nơi các vấn đề quan trọng với tương lai của nhân loại được tranh luận", Elon Musk tuyên bố.
Cổ phiếu Twitter tăng 5,7% vào ngày 25.4, chốt phiên ở mức 51,70 USD. Thỏa thuận này cao hơn gần 40% so với giá cổ phiếu chốt phiên một ngày trước khi Elon Musk tiết lộ rằng ông đã mua 9,2% cổ phần Twitter.
Mặc dù vậy, lời đề nghị vẫn thấp hơn rất nhiều so với mức đỉnh 70 USD mà Twitter từng giao dịch vào năm ngoái.
Jonathan Boyar, Giám đốc điều hành tại Boyar Value Group, công ty có cổ phần tại Twitter, cho biết: “Tôi nghĩ nếu công ty có đủ thời gian để chuyển đổi, chúng ta sẽ kiếm được nhiều hơn đáng kể so với những gì Musk đang cung cấp”. Tuy nhiên, ông nói thêm: "Nếu thị trường đại chúng không đánh giá đúng mức một công ty thì cuối cùng một người mua lại sẽ làm".
Động thái của Elon Musk tiếp tục truyền thống mua quyền kiểm soát các nền tảng truyền thông có ảnh hưởng của các tỷ phú, bao gồm cả việc Jeff Bezos – nhà sáng lập Amazon sở hữu tờ Washington Post năm 2013.
Twitter cho biết Elon Musk đã đảm bảo được 25,5 tỉ USD từ khoản vay cùng các tài trợ khoản vay ký quỹ và cam kết cung cấp vốn chủ sở hữu 21 tỉ USD.
Là người giàu nhất thế giới với tài sản 268 tỉ USD theo Forbes, Elon Musk cho biết ông không quá quan tâm đến tính kinh tế của Twitter.
"Có một nền tảng công cộng được tin tưởng tối đa và bao trùm rộng rãi là điều cực kỳ quan trọng với tương lai của nền văn minh. Tôi không quan tâm đến kinh tế học", Giám đốc điều hành Tesla và Space X nói trong cuộc nói chuyện công khai gần đây.
Elon Musk chưa công bố ông sẽ dành bao nhiêu thời gian cho Twitter hay sẽ làm gì.
"Một khi thỏa thuận kết thúc, chúng tôi không biết nền tảng sẽ đi theo hướng nào", Giám đốc điều hành của Twitter - Parag Agrawal nói với các nhân viên vào hôm 25.4.
Edward Moya, nhà phân tích tại nhà môi giới tiền tệ tại công ty OANDA, cho biết thỏa thuận này chỉ ra những lợi ích khác nhau.
"Đây là một tin tuyệt vời cho các cổ đông của Twitter vì có vẻ như công ty sẽ không sớm có được mọi thứ như mong muốn", Edward Moya cho biết trong một email gửi khách hàng.
Mặt khác, ông nói: "Các cổ đông của Tesla không thể vui mừng khi Elon Musk sẽ phải mất tập trung hơn nữa khỏi việc giành chiến thắng trong cuộc đua ô tô điện".
Tuy nhiên, tài khoản Twitter có 84 triệu người theo dõi của Elon Musk được coi là một công cụ tiếp thị và quan hệ công chúng miễn phí, quan trọng của Tesla.
Giao dịch của Twitter với Elon Musk đã được phê duyệt bởi hội đồng quản trị công ty và bây giờ là tùy thuộc vào cuộc bỏ phiếu từ cổ đông. Các nhà phân tích cho biết sẽ không có rào cản pháp lý nào.
Daniel Ives, nhà phân tích tại Wedbush Securities, cho biết ban giám đốc Twitter đã "dựa lưng vào tường" sau khi Elon Musk trình bày chi tiết về gói tài chính của mình và không có nhà thầu nào khác xuất hiện.
Dù có quy mô chỉ bằng 1/10 so với các nền tảng truyền thông xã hội lớn hơn nhiều như Facebook của Meta Platforms, Twitter được cho đã giúp sinh ra cuộc nổi dậy Mùa xuân Ả Rập và bị cáo buộc đóng vai trò vào cuộc bạo loạn ở Điện Capitol Mỹ trong ngày 6.1.2021.
Khi Twitter cấm ông Trump vì lo ngại về việc kích động bạo lực sau cuộc tấn công vào Quốc hội Mỹ của những người ủng hộ ông, Elon Musk đã tweet: "Rất nhiều người sẽ không hài lòng với công nghệ cao Bờ Tây Mỹ với tư cách là trọng tài trên thực tế của quyền tự do ngôn luận".
Có công ty xây dựng mạng xã hội Truth Social làm đối thủ của Twitter, Trump cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Fox News hôm 25.4 rằng ông sẽ không trở lại Twitter.
Hôm 25.4, Nhà Trắng từ chối bình luận về thương vụ của Elon Musk, nhưng cho biết Tổng thống Joe Biden từ lâu đã lo ngại về sức mạnh của các nền tảng truyền thông xã hội.
Người phát ngôn Nhà Trắng - Jen Psaki nói: “Những lo ngại của chúng tôi không phải là mới, các nền tảng cần phải chịu trách nhiệm. Tổng thống từ lâu đã nói về mối quan ngại của mình về sức mạnh của các nền tảng truyền thông xã hội, bao gồm Twitter và các nền tảng khác, để lan truyền thông tin sai lệch".