Ngoại trưởng Mỹ nói 'Đài Loan không phải là 1 phần của Trung Quốc’, Bắc Kinh tức tối

Trung Quốc coi Đài Loan là lãnh thổ của riêng mình và không có quyền quan hệ chính thức với các nước khác. Trong khi nhà lãnh đạo Đài Loan, bà Thái Anh Văn tuyên bố Đài Loan là quốc gia độc lập với tên gọi Trung Hoa Dân Quốc và Trung Quốc chưa bao giờ cai trị Đài Loan nên không có quyền gì.

Coi Đài Loan là vấn đề nhạy cảm và quan trọng nhất trong quan hệ của họ với Mỹ, Trung Quốc đã rất tức giận khi chính quyền Trump tăng cường hỗ trợ cho hòn đảo này, chẳng hạn bán vũ khí.

Theo Reuters, phát biểu trong một cuộc phỏng vấn trên đài phát thanh Mỹ hôm 12.11, ông Mike Pompeo nói: "Đài Loan không phải là một phần của Trung Quốc. Điều đó đã được ghi nhận với công việc chính quyền Reagan (tổng thống thứ 40 của Mỹ - PV) đã làm để đưa ra các chính sách mà Mỹ tuân thủ trong suốt 3 thập kỷ rưỡi. Mỹ bị ràng buộc bởi luật pháp phải cung cấp cho Đài Loan các phương tiện để tự vệ”.

Phát biểu tại Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc - Uông Văn Bân nói rằng Đài Loan là một phần không thể xâm phạm của Trung Quốc và rằng ông Pompeo đang gây tổn hại thêm cho mối quan hệ Trung-Mỹ.

Ông Uông Văn Bân nói: “Chúng tôi trịnh trọng nói với Pompeo và người của ông ấy rằng bất kỳ hành vi nào làm suy yếu lợi ích cốt lõi của Trung Quốc và can thiệp vào các vấn đề đối nội của Trung Quốc sẽ bị Trung Quốc đáp trả một cách kiên quyết”.

Trung Quốc đã áp đặt các biện pháp trừng phạt với các công ty Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan và điều nhiều máy bay chiến đấu tới gần hòn đảo này khi các quan chức cấp cao của Mỹ đến thăm Đài Bắc trong năm nay.

Phát ngôn viên cơ quan ngoại giao Đài Loan - Âu Giang An cảm ơn sự ủng hộ của ông Pompeo.

“Trung Hoa Dân Quốc là một quốc gia độc lập, có chủ quyền và không thuộc Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Đây là một thực tế và tình hình hiện tại”, bà Âu Giang An nói.

Các quan chức Đài Loan sẽ tới Washington vào tuần tới để đàm phán kinh tế với Mỹ, điều cũng khiến Trung Quốc khó chịu.

Theo Reuters, trong cuộc họp báo ngày 10.11, Ngoại trưởng Mike Pompeo nói Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ - Keith Krach sẽ dẫn đầu các cuộc đàm phán kinh tế với Đài Loan vào ngày 20.11.

Ông Mike Pompeo cho biết các cuộc đàm phán sẽ bao gồm việc đảm bảo chuỗi cung ứng và bảo mật 5G.

“Cuộc đối thoại cho thấy mối quan hệ kinh tế của chúng tôi với Đài Loan, một nền dân chủ sôi động và đối tác đáng tin cậy, đang phát triển mạnh mẽ”, Ngoại trưởng Mỹ phát biểu.

Theo văn phòng đại diện của Đài Loan tại Washington, phó trưởng cơ quan kinh tế Chen Chern-chyi sẽ dẫn đầu phái đoàn của Đài Loan đến Mỹ đàm phán. Cuộc đàm phán này sẽ được tổ chức trực tuyến lẫn trực tiếp.

“Những người đứng đầu các cơ quan liên quan khác sẽ tham dự đàm phán thông qua cuộc gọi video”, văn phòng đại diện của Đài Loan tại Washington cho biết.

Vào tháng 9.2020, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ - Keith Krach đến thăm Đài Loan khiến Trung Quốc tức giận và điều nhiều máy bay tiếp cận hòn đảo, vượt qua đường trung tuyến nhạy cảm của eo biển Đài Loan. Hành động này khiến lực lượng không quân của Đài Loan phải huy động máy bay phản lực ứng phó.

Hôm 11.11, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã thúc giục Mỹ ngừng nâng cao quan hệ với Đài Loan, sau khi Washington và Đài Bắc tuyên bố sẽ tổ chức các cuộc đàm phán kinh tế trong tháng này.

Dưới thời Tổng thống Trump, quan hệ giữa Mỹ - Đài Loan có những bước tiến mạnh mẽ. Mỹ không những thường xuyên cử quan chức cấp cao sang thăm mà còn phê duyệt hàng loạt thương vụ bán vũ khí cho hòn đảo tự trị.

Ngày 21.10, Bộ Ngoại giao Mỹ đã thông qua thương vụ tiềm năng bán 3 hệ thống vũ khí cho Đài Loan, bao gồm cảm biến, tên lửa và pháo, trị giá khoảng 1,8 tỉ USD.

Hôm 26.10, Cơ quan Hợp tác An ninh Quốc phòng Mỹ (DSCA) cho biết Bộ Ngoại giao nước này đã chấp thuận thỏa thuận tiềm năng bán cho Đài Loan 100 hệ thống phòng vệ bờ biển Harpoon do Boeing sản xuất, 400 tên lửa chống hạm RGM-84L-4 Harpoon Block II, 4 tên lửa tập trận, 25 xe chở radar và hàng loạt thiết bị liên quan khác. Thương vụ có tổng giá xấp xỉ 2,4 tỉ USD. Mỹ cũng đảm nhận huấn luyện binh sĩ và hỗ trợ kỹ thuật sau khi bàn giao vũ khí cho Đài Loan.

Ở diễn biến khác, ngày 13.11, Trung Quốc đã gửi lời chúc mừng tới tổng thống đắc cử Joe Biden và phó tổng thống đắc cử Kamala Harris. Động thái này diễn ra gần một tuần kể từ khi nhiều hãng tin công bố ông Joe Biden trở thành Tổng thống Mỹ thứ 46.

"Chúng tôi tôn trọng sự lựa chọn của người dân Mỹ. Chúng tôi bày tỏ lời chúc mừng tới ông Biden và bà Harris. Chúng tôi hiểu rằng kết quả bầu cử ở Mỹ sẽ được xác định theo luật và quy trình của Mỹ", ông Uông Văn Bân nói tại cuộc họp báo ngày 13.11.

Dù vậy, Chủ tịch Trung Quốc - Tập Cận Bình đến nay vẫn chưa gửi điện mừng tới ông Biden.