Sở dĩ các đội bóng ở Anh nói riêng và CLB châu Âu nói chung dễ phát hiện ra những tài năng ở lứa tuổi 19 và 21 là do họ có sân chơi cọ xát liên tục cho cầu thủ trẻ, tạo điều kiện cho các cầu thủ trẻ đá với cầu thủ lớn.
Tuyển Anh đã giành thắng lợi 6-2 trước Iran, đó là điều mà mọi người đều nghĩ trước khi trận đấu tiến hành. Tuy nhiên, có lẽ hiếm ai nghĩ rằng Anh lại có thể thắng Iran với tỷ số như chơi một set tennis vậy.
Iran là đội bóng thế nào? Tính theo bảng xếp hạng FIFA, Iran đứng hạng 21 và là đội bóng châu Á có thứ hạng cao nhất, Nhật xếp thứ 23, Hàn Quốc xếp thứ 29… Họ xứng đáng được gọi là đội bóng mạnh nhất nhì tại châu Á mà ngay cả Nhật Bản hay Hàn Quốc cũng phải e ngại. Vậy mà khi đá với Anh thì các cầu thủ Iran vốn gầm ra lửa tại châu Á lại hóa thành những chú cừu trước đàn sư tử, "run rẩy" chờ nạp mạng.
Điều ấn tượng của tuyển Anh trong trận thắng đẹp Iran ngoài tỷ số còn là con người. HLV Gareth Southgate đã giới thiệu những gương mặt trẻ lần đầu tham gia sân chơi World Cup.
Từ quả tạt của Luke Shaw, Jude Bellingham đánh đầu lái bóng vào góc xa mở tỷ số cho tuyển Anh. Bellingham (19 tuổi 145 ngày) là cầu thủ trẻ thứ hai trong lịch sử tuyển Anh ghi bàn ở World Cup, chỉ sau Michael Owen năm 1998. Tất nhiên đây là World Cup đầu tiên của Bellingham vì giải 2018 thì ngôi sao của Dortmund mới là chú nhóc 15 tuổi.
Bakayo Saka (21 tuổi) là tác giả của bàn thắng nâng tỷ số lên 2-0 vào phút 43 và là người nâng tỷ số lên 4-0 vào phút 62 cho tuyển Anh trước khi được rút ra sân. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử dự World Cup, tuyển Anh có hai cầu thủ U21 cùng ghi bàn trong một trận đấu.
Điều này cho thấy những cầu thủ trẻ ở độ tuổi 19 - 21 nếu có trình độ, phong độ tốt thì việc trở thành trụ cột đội tuyển quốc gia là hoàn toàn có thể.
Tất nhiên mọi so sánh đều là khập khiễng nhưng chúng ta sẽ thấy khá lo khi nhìn vào bóng đá Việt Nam với đội hình hiện tại hơi thiếu nhân tố trẻ. Trong danh sách 31 cầu thủ mà HLV Park Hang-seo triệu tập chuẩn bị cho AFF Cup thì chỉ có một cầu thủ 19 tuổi (Khuất Văn Khang), một cầu thủ 20 tuổi (Phạm Đình Duy) và một cầu thủ 21 tuổi (Lương Duy Cương).
Sở dĩ các đội bóng ở Anh nói riêng và CLB châu Âu nói chung dễ phát hiện ra những tài năng ở lứa tuổi 19 và 21 là do họ có sân chơi cọ xát liên tục cho cầu thủ trẻ, tạo điều kiện cho các cầu thủ trẻ đá với cầu thủ lớn.
Chẳng hạn như khi tuyển Anh thi đấu tại World Cup thì ở nước Anh lúc này vẫn đang tiến hành giải Papa Johns Trophy lần thứ 40 trong lịch sử - nơi các đội tại Premier League phải cử đội U.21 xuống đá tranh tài với các đội lớn của giải hạng dưới League One và League Two nhưng vẫn là các đội chơi tại giải chuyên nghiêp.
Ở Việt Nam hiện giờ sân chơi bóng đá trẻ rất hiếm. Cũng rất may là có giải U.19 và U.21 quốc gia Thanh Niên do Công ty cổ phần tập đoàn truyền thông Thanh Niên tổ chức để giúp phát hiện các nhân tài trên khắp đất nước. Từ đó tạo ra đội tuyển chọn thi đấu với các đội bóng trẻ khác trong giải U.19, U.21 quốc tế Thanh Niên cũng do Công ty cổ phần tập đoàn truyền thông Thanh niên tổ chức. Nhờ những giải đấu đó mà chúng ta phát hiện ra những tài năng như Khuất Văn Khang (cầu thủ xuất sắc nhất giải U.19 quốc tế Thanh Niên 2022 và đang là thủ quân đội U.20 quốc gia).
Tôi cũng nhớ tiền đạo Phạm Đình Duy đã từng chơi rất nổi bật trong màu áo Đà Nẵng tại vòng chung kết giải U.21 quốc gia Thanh Niên cuối năm 2021. Cũng giải đó, hậu vệ Lương Văn Cương đã chơi tỏa sáng nên được đôn lên đội 1 Đà Nẵng và giờ được gọi lên tuyển.
Như vậy, cả 3 cầu thủ trẻ nhất của tuyển Việt Nam hiện giờ đều chung bệ phóng để trưởng thành là các giải trẻ U.19 và U.21 kể trên. Hơi tiếc là lần này Nhâm Mạnh Dũng (một sao trẻ trưởng thành từ giải U.19, U.21 Thanh Niên và là người hùng tại Sea Games 2021) lại không được triệu tập lên tuyển.
Nếu muốn bóng đá trẻ Việt Nam có nhiều nhân tố tỏa sáng như cách mà Bellingham và Saka tạo ra cho tuyển Anh thì chúng ta cần bồi dưỡng, trui rèn các cầu thủ trẻ.
Nói cách khác, các nhà quản lý khi làm bóng đá cần phải có tâm và tầm, dám dũng cảm tổ chức sân chơi bóng đá trẻ cho Việt Nam mà như nhà báo Nguyễn Công Khế từng nói là dù gặp khó khăn tài chính đến mấy cũng quyết tâm phải làm.